Vrouwen in de fotografie: Veronique de Viguerie vertelt over het documenteren van gevaar

Sinds begin dit millennium is de moedige, avontuurlijke Franse fotojournalist Veronique de Viguerie gedreven om de menselijke waarheid achter het wereldnieuws te onthullen. Ze bouwde een opmerkelijke collectie werk op. Daarbij heeft ze zelfs een zelfmoordaanslag overleefd. Hier vertelt ze hoe ze met haar Canon-apparatuur opmerkelijke, vaak intieme foto's heeft gemaakt op turbulente plekken.

Veronique werd op 21-jarige leeftijd uitgezonden naar Afghanistan. Op stage in Groot-Brittannië fotografeerde ze militairen van de Britse Royal Air Force (RAF) voor de Lincolnshire Echo, het plaatselijke dagblad. "Bij mijn aankomst in Afghanistan was ik op slag verliefd op het land", vertelt ze. "Ik viel van de ene verbazing in de andere. Alsof ik terugreisde in de tijd: mannen met een tulband, vrouwen in boerka. Het was heel kleurig. Toen ik terugkwam in Groot-Brittannië, maakte ik mijn stage af. Ik nam al mijn spaargeld op en vroeg mijn grootmoeder om me geld te lenen voor een laptop. Ik ging terug."

Veronique was van plan om een paar maanden te blijven, maar was uiteindelijk drie jaar gestationeerd in Kaboel. In 2005 overleefde ze een zelfmoordaanslag in een plaatselijk internetcafé (de man naast haar werd gedood door een granaat). Ook bracht ze tijd door bij de Taliban, wat haar leven veranderde.

Cruciale apparatuur om te fotograferen op gevaarlijke plekken

"De 85 mm heeft een zeer groot diafragma. Dat werkt gemakkelijk bij weinig licht. En bij portretten is een geringe scherptediepte prima. Dan kun je spelen met een onscherpe achtergrond enzo."

"De 35 mm is ideaal voor fotoreportages – zeer snel in het gebruik, en de foto's ogen natuurlijk."

Canon's snelle autofocus, vooral bij weinig licht, is cruciaal voor het werk dat Veronique doet. "Ik had veel problemen met oudere camera's. Omdat mijn ogen niet zo goed zijn, leun ik sterk op de autofocus", vervolgt ze. "Als ik snel en discreet moet fotograferen, is de autofocus echt waardevol."

Veronique produceert veel verhalen samen met de Franse journaliste Manon Querouil, een vriendin en collega die ze leerde kennen in Kaboel. Aan seksisme valt helaas niet te ontkomen wanneer je naar turbulente streken reist, maar volgens Veronique kwam het ook wel eens van pas om vrouw en buitenstaander te zijn. "Ik denk echt dat het een voordeel is om vrouw te zijn. In veel landen ben je een soort derde sekse [anders dan plaatselijke vrouwen]. Je bent anders dan hun vrouwen en ook geen man, maar iets ertussen in dat geen bedreiging vormt."

"Je bent fascinerend, iets wat ze niet echt begrijpen. Je moet oppassen en afstand houden, maar om te werken en toegang te krijgen, is het een voordeel om vrouw te zijn."

Veronique wil ook vrouwen fotograferen in extreme situaties, zoals Rohingya-vrouwen in Myanmar, of vrouwelijke Afghaanse politieagenten en Koerdische vrouwen. "Ik waardeer mensen die op er op een gegeven moment genoeg van hadden, en voor zichzelf opkwamen", vertelt ze. "Ik vind het vreselijk wanneer vrouwen voortdurend worden gezien als passieve slachtoffers. Meestal klopt dat niet."

Om foto's te maken van mensen, zoals zij doet, heb je naast fotografische vaardigheden ook moed, een diplomatische houding en doorzettingsvermogen nodig. "Je moet je nooit laten afschepen", zegt Veronique. "Als je iets wilt, moet je het blijven proberen. Anders krijg je spijt."

"Je moet eerst mens zijn, en pas op de tweede plaats fotograaf. De camera biedt bescherming, maar mag geen barrière worden. Stel je niet anders op dan je zou doen zonder camera. En laat je als fotograaf ook niet anders behandelen. Met iedereen die je fotografeert moet er een basis van vertrouwen zijn. Vertrouwen is heel belangrijk."