Een passie voor sport en een begrip daarvan, de mogelijkheid om onder druk te presteren, snelle reflexen en een goede lichamelijke conditie: de vaardigheden die een professionele sportfotograaf nodig heeft, verschillen niet veel van die van een atleet.
Sportfotograaf Tom Jenkins kan vaak worden gezien terwijl hij een veld over sprint om de actie te volgen. Daarbij sleept hij drie camera's mee die zijn bevestigd aan drie grote objectieven uit de L-serie van Canon, wat geen sinecure is. "Ik heb een Canon EF 400mm f/2.8L IS III USM-objectief vol geweldige, lichtgewicht technologie, en dat maakt een groot verschil!" zegt de Canon Ambassador. Hij maakt al meer dan 30 jaar professionele sportfoto's, en al meer dan tien jaar als medewerker van Britse nationale kranten, zoals The Guardian en The Observer. "Ik kan iets sneller opstaan en zakken, wat betekent dat ik niet zo uitgeput ben aan het einde van de wedstrijd wanneer de meest cruciale momenten kunnen plaatsvinden."
Elke seconde telt wanneer er veel fotografen, met een verzameling lange objectieven, met elkaar wedijveren om iets unieks te creëren of om een korte expressie vast te leggen in een viraal beeldbombardement dat tot de verbeelding van de wereld zal spreken. De onbetaalbare foto maken, daar draait het om bij Tom, "er staan veel fotografen om me heen en we willen allemaal de beste foto maken". Je staat onder druk om risico's te nemen met de belichting of sluitertijd om de foto een ander effect mee te geven, maar er staat veel op het spel: "Je staat aan het einde van de 100 m sprint en Usain Bolt komt met een behoorlijk hoge snelheid op je af. Je hebt negen seconden en dan is het weer voorbij. Je hebt de hele dag camera's opgesteld. Er komt geen herhaling. Dat is druk."
Registreer je apparatuur voor gratis advies van experts, onderhoud van apparatuur, toegang tot inspirerende evenementen en exclusieve aanbiedingen met Canon Professional Services (CPS).
Er is geen vaste regel voor het beslissende moment van een wedstrijd: het kan het winnende doelpunt zijn, maar het kan ook een duel aan de zijlijn zijn. Een groot deel van het werk van Tom bestaat uit het bepalen van de invalshoek van het nieuws, het anticiperen op waarop de journalisten zullen inzoomen en ervoor te zorgen dat hij dit vastlegt. Tom benadert een wedstrijd met beide ogen open: "Ik focus constant door mijn rechteroog. Maar ik heb mezelf in de loop der jaren aangeleerd om mijn linkeroog open te houden om te zien wat er allemaal gebeurt. Misschien zie ik een trainer die aan de zijlijn uit zijn dak gaat, en dan ga ik 'Hop!' naar de trainer."
Tom beschrijft zichzelf als een 'mislukte sporter' pur sang en legt prestatiegerichte vergelijkingen uit, maar geeft toe dat met 100 meter grote velden en toegangsbeperkingen het soms aankomt op geluk en doorzettingsvermogen. "Als ik de foto mis, is dit moeilijk te verteren", zegt hij. "Ik denk dat ik toen ik jonger en minder ervaren was ik behoorlijk boos zou zijn geweest, maar je moet er filosofisch over zijn. Morgen is er weer een dag."
Na 25 jaar de Grand National, een van de beroemdste paardenraces van Groot-Brittannië, te hebben gefotografeerd, kreeg Tom de onbetaalbare foto waarnaar hij op zoek was. "Er is een hek met de naam The Chair, het is het grootste hek op de baan en ik ben daar in de jaren negentig begonnen", vertelt hij. Hij wist dat hij daar op een dag een goede foto zou maken, maar verwachtte niet dat het tientallen jaren zou duren voordat het zover was...
"In 2016 regende dat het goot en ik dacht: 'Zal ik de camera's op afstand neerzetten? Ze worden waarschijnlijk erg nat. Is het de moeite waard?'
"Ik wist dat ik het moest doen, ik zou geluk hebben bij dit hek. Dat jaar zijn er allerlei dingen gebeurd: de paarden waren heel erg moe, dus ze sprongen niet goed over het hek en er waren valpartijen. Ik heb deze foto gemaakt met een camera op afstand en dacht: 'Wauw, het is me gelukt, na al die jaren!" De foto won de eerste prijs in de categorie Sports Singles van de 2017 World Press Photo Awards (bekijk de winnende foto hier).
Van objectieven tot belichting, actiesportfotograaf Jaime de Diego legt uit welke uitrusting hij gebruikt om sfeervolle foto's te maken.
Tom bereidt zich nu voor op zijn vijfde Rugby World Cup, in een carrière die hem ook naar zeven wereldkampioenschappen voetbal en vijf Olympische Zomerspelen heeft geleid. "Tijdens een rugbywedstrijd kun je fantastische foto's maken, omdat het zo'n intense sport is, met veel felheid. Je kunt geweldige actiefoto's maken", zegt hij.
"Je krijgt het gevoel dat je in het middelpunt van de wereld bent als je de finale van een wereldkampioenschap fotografeert en je weet dat de halve wereld toekijkt." Maar hij verslaat ook nog steeds lokale wedstrijden. Hij zegt dat dit verfrissend is, dankzij de relatieve vrijheid die hij heeft bij kleinschalige wedstrijden, waar zijn positie niet wordt beperkt door reclameborden of tv-camera's, en ongebruikelijke momenten zoals honden die over de velden rennen nog steeds voorkomen.
Voor geweldige sportfoto's heb je geen grote wedstrijden nodig, benadrukt hij, en ook geen dure objectieven: "Ik weet dat ik erg veel geluk heb dat ik me een fantastische uitrusting en grote objectieven kan veroorloven, maar je hebt ze niet nodig om fantastische sportfoto's te maken. Ik begon met slechts één gewone camera en een 50mm-objectief. Hierdoor heb ik geleerd hoe ik dingen in beeld kon brengen en hoe ik dichtbij kon komen."
Veel sportfans zullen zeggen dat het een droombaan is, maar Tom doet zijn werk op evenementen, weer of geen weer, en geeft toe dat er dagen zijn waarop hij gefrustreerd raakt. Hij zegt dat de weerbestendige afdichting van zijn uitrusting 'essentieel' is. "Deze moet de onstuimigheid van mijn beroep kunnen weerstaan. Ik kan niet met het excuus aankomen dat mijn camera niet werkt." Een zeemleren doek is zijn onmisbare accessoire.
De druk om te leveren is duidelijk hoger dan ooit, met live sportverslaggeving en de toenemende verwachtingen van consumenten en normen van concurrenten. Zijn foto's worden via Wi-Fi naar zijn laptop verzonden en vervolgens rechtstreeks naar het persbureau. "Een van de eerste dingen die ik doe als ik naar een stadion kom, is uitzoeken hoe ik de foto's zo snel mogelijk kan versturen", zegt hij. “Dat is essentieel."
Het is moeilijk voor te stellen hoe je jezelf kunt onderscheiden in een menigte van fotografen die op een kluitje staan. Er zijn trucs die je kunt leren, maar het is voornamelijk instinctief. Tom kan niet uitleggen waarom hij op deze manier foto's maakt: "Het is ingebouwd, hier voel ik me prettig bij."
Tom zorgt er tevens voor dat er geen ruimte is voor technische mankementen, en hecht veel belang aan het onderhoud van zijn uitrusting. "Ik maak veel gebruik van CPS", zegt hij, dit is Canon Professional Services, het netwerk voor technische ondersteuning van professionele Canon-fotografen. "In het zeldzame geval dat er iets misgaat, herstellen ze het zo snel mogelijk." CPS is ook vertegenwoordigd op de belangrijkste wedstrijden ter wereld, met een team van technici. "Voor een professionele fotograaf is die ondersteuning echt belangrijk", vertelt hij.
Camerafabrikanten laten hun topcamera's vaak door sportfotografen testen, omdat deze tot het uiterste worden gedreven. "We maken foto's in slechte omstandigheden met slechte contrasten die erg moeilijk zijn voor de autofocus, en we willen korte sluitertijden en een zeer snelle motor.” Met een snel bewegend onderwerp is het van essentieel belang dat we een snelle en nauwkeurige autofocus hebben. "Het is de grootste doorbraak en de belangrijkste technologische ontwikkeling van de afgelopen 30 jaar", aldus Tom, die zijn carrière begon met handmatig fotograferen en het volgen van en focussen op zijn onderwerpen.
Tijdens een normale wedstrijd heeft Tom drie camera's bij zich: een Canon EOS-1D X Mark II met een Canon EF 400mm f/2.8L IS III USM -objectief, nog twee behuizingen met een Canon EF 70-200mm f/2.8L IS III USM -objectief en een Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM-objectief. "Deze objectieven zijn geschikt voor alle situaties, van het maken van scherpe actiefoto's tot acties in de hoek van het veld, die absoluut cruciaal zijn."
Als het zover is, gaat het er in het hoofd van Tom niet om of zijn camera werkt maar of hij die ene belangrijke foto niet zal missen. "Een van de meest gedenkwaardige avonden van mijn carrière was in november 2003 in Sydney, Australië", vertelt hij. "Het was de finale van de Rugby World Cup 2003, waarbij Engeland tegen Australië speelde. Ik had Engeland nog nooit iets groots zien winnen, of het nu om cricket, voetbal of rugby gaat...
"Het was een spannende wedstrijd, die eindigde in een verlenging. Ik liep langs de zijlijn en fotografeerde alles, en ik was ontzettend moe toen de verlenging kwam. Het regende dat het goot en ik was hevig aan het zweten, maar ik wist dat het waarschijnlijk op maar één trap zou aankomen.
"De bal kwam terug naar Jonny Wilkinson. Om de een of andere reden, ik weet nog steeds niet waarom, heeft hij zijn rechtervoet die tevens zijn zwakke voet is, gedraaid en daarmee geschopt. De bal ging naar boven en tussen de palen door, en Engeland had de World Cup gewonnen. Het was een ongelooflijk gevoel.
"Alle spelers waren aan het feestvieren met de trofee, maar ik wist dat dit het verhaal van Jonny Wilkinson was. Hij is een introvert persoon en de enige speler van het hele Engelse team die niet in de buurt van de trofee is gekomen.
"Dus ik dacht: 'hoe kan ik dit illustreren?' En toen zag ik hem naar de kleedkamer lopen. Hij was de eerste speler die op deze avond het veld verliet. Ik zag allemaal fans met uitgestrekte armen over de spelerstunnel hangen en wachten om hem te begroeten. Ik liep met een groothoekobjectief achter hem aan en kon slechts één frame vastleggen terwijl hij door de tunnel liep, voordat de persvoorlichter voor me ging staan en zei: 'Nu is het genoeg'.
"Ik had niet meer dan één frame nodig om het verhaal te vertellen. Ik wist het direct toen ik de foto gemaakt had."
Geschreven door
De essentiële kit waarmee professionals sportfoto's maken
"De autofocus van de Canon EOS-1D X Mark II is geweldig", zegt Tom, die vaak drie camera's bij zich heeft. De beste professionele DSLR van Canon heeft een 20,2 Megapixel full-frame sensor, een AF-systeem met 61 punten, een ISO-bereik tot 409600 en kan tot 14 fps vastleggen.
Snel, flexibel en gebouwd voor elke opdracht. Dit is het enige objectief dat onmisbaar is voor Tom: "Het is een briljant actie-objectief, waarmee ik meer foto's maak dan met welk ander objectief dan ook."
Een compact, hoogwaardig zoomobjectief dat ideaal is voor sport-, actie- en wildlifefotografie. Tom zegt: "Dit objectief zit vol geweldige, lichtgewicht technologie en dat maakt een groot verschil!"
Een standaardzoomobjectief van professionele kwaliteit met uitstekende beeldkwaliteit en een snel diafragma van f/2.8 over het gehele zoombereik. "Ik zou dit altijd op fotoreportages en actieshoots toepassen", zegt Tom.
Een compact objectief met ultragroothoek en een extra Image Stabilizer voor superieure resultaten bij weinig licht.
Deze flitser is ontwikkeld voor het maken van opnamen met snelle framerates en presteert onder de meest veeleisende omstandigheden. De veelzijdige flitser kan los van de camera of in een flitsschoentje worden gebruikt en geeft je volledige controle over de belichting.
Compatibele Speedlite-flitsers te bedienen vanaf een afstand van wel 30 m. RF-bediening is zelfs betrouwbaar als er geen directe zichtlijn is.
Deze compacte extender verlengt de brandpuntsafstand van het telezoomobjectief uit de Canon L-serie met een factor 1.4x.
"Ik heb jaren geleden geleerd dat een van de belangrijkste voorwerpen in de uitrusting van een sportfotograaf een zeemleren doek is", zegt Tom. "Dit lijkt misschien vreemd gezien alle technologie in de uitrusting, maar bij een plotselinge stortbui kan ik het zeemleer pakken en dit over mijn kit leggen. Het beschermt mijn kit en ligt ook klaar om waterspetters van de voorste elementen te verwijderen. Ik koop elk jaar een nieuwe zeemleren doek, zodat deze lekker zacht en luchtig is."
Naast de drie camera's die hij bij zich heeft, stelt Tom ook op camera's op afstand op in de hoeken van het veld voor de momenten die hij anders zou missen.
Een 80cm ontspanner op afstand voor EOS-camera's met een N3-type aansluiting.
Een 60 cm afstandsbediening voor EOS-camera's met een E3-type connector. De twee-fasen bedieningsknop gedraagt zich op dezelfde manier als de sluiteractivering van je camera, met activering van de AF door de knop half in te drukken.
ARTIKEL
Ontdek waarom sportfotograaf Alessandro Trovati foto's maakt met slechts één licht, veelzijdig zoomobjectief: een Canon EF 100-400mm f/4.5-5.6L IS II USM.
ARTIKEL
Lorenz Holder vertelt hoe hij de Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM-lens gebruikte om een foto te maken van een skateboarder in actie onder een geometrisch viaduct.
ARTIKEL
Waarom sportfotograaf Samo Vidic een fotoproject maakte dat de ongelofelijke verhalen vertelt van gehandicapte atleten.
ARTIKEL
Het gaat niet alleen maar over langere objectieven en snelle sluitertijden: professioneel sportfotograaf Tom Jenkins geeft zijn belangrijkste tips om je sportfoto's te verbeteren.
Klik hier voor inspirerende verhalen en het laatste nieuws van Canon Europe Pro
Canon