Een nieuw perspectief: ultrabreed fotograferen met de Canon RF 10-20mm F4L IS STM

Reisfotograaf en Canon Ambassador Joel Santos kent spectaculaire landschappen als geen ander. Met zijn werk heeft Joel al veel gemeenschappen ter wereld vastgelegd, van arendjagers in Mongolië tot zoutmijnwerkers in Ethiopië, waarbij hij vaak een groothoek gebruikt om portretten met omgeving vast te leggen. Daardoor worden zijn onderwerpen het middelpunt van hun wereld, wat context geeft bij hun verhalen.

Toen Joel aan het einde van de zomer een filmreis maakte naar de Faeröer, een autonome eilandengroep van 18 rotsachtige vulkanische eilanden tussen IJsland en Noorwegen, nam hij iets bijzonders met zich mee: een Canon RF 10-20mm F4L IS STM-objectief, het breedste AF zoomobjectief ter wereld voor full-frame camera's¹. Door de brandpuntsafstand die begint bij een overweldigende ultragroothoek van 10 mm kon Joel geheel nieuwe perspectieven ontdekken in dit prachtige landschap door dicht bij zijn onderwerpen te komen en tegelijkertijd de omgeving in het frame te passen.

Dit objectief is minder dan de helft van het gewicht van zijn EF-voorganger en is voorzien van toonaangevende beeldstabilisatie voor scherpere randen bij foto's en stabielere video's, waardoor het perfect is voor afgelegen locaties die voor Joel de kern vormen van zijn carrière. Joel legt hier uit waarom dit objectief een aanvulling is op de RF-serie en waarom het een plek verdient in zijn uitrusting.

Na een paar testopnamen te hebben gemaakt van een beroemde wenteltrap in Sintra, Portugal, in de buurt van zijn woonplaats Lissabon, reisde Joel af naar de Faeröer om de eindeloze horizon te verkennen met het Canon RF 10-20mm F4L IS STM-objectief. Hij werd meteen aangetrokken door de draagbaarheid - het objectief weegt maar 570 g. "De Faeröer zijn niet hetzelfde als de Noordpool, maar het waait er hard, dus het is niet de makkelijkste plek om te fotograferen", zegt hij. "Gewicht is voor mij erg belangrijk. Ik moest meestal een wandeltocht maken naar de locaties, dus het was fijn dat ik dit objectief mee kon nemen samen met mijn vaste uitrusting, en wist dat ik hiermee iets compleet anders kon bereiken dan met de andere objectieven."

Zijn uitrusting bestond uit zijn Canon EOS R5, drones, een aantal objectieven, waaronder zijn voorheen grootste groothoek Canon RF 15-35mm F2.8L IS USM, zijn favoriete Canon RF 28-70mm F2L USM en zijn Canon RF 70-200mm F2.8L IS USM. "Dit objectief is veel breder dan de RF 15-35mm F2.8L IS USM, het groothoekobjectief dat ik het meest gebruik", zegt Joel. "Op papier ziet het verschil tussen 15 mm en 10 mm er niet heel bijzonder uit, maar 5 mm bij groothoek is echt veel." Zo veel zelfs dat je bij de ultragroothoek van 10 mm van het objectief een opnamegebied krijgt dat twee keer zo groot is als de 16 mm brandpuntsafstand van Joels eerste groothoekobjectief.

"Meestal zien mensen de ultragroothoeken als manier om veel in het frame te laten passen," zegt Joel, die in Portugal vaak ziet dat mensen ze gebruiken om kerken in beeld te krijgen wanneer ze vanuit een smalle straat fotograferen. "Ik gebruik het objectief niet op die manier." In plaats daarvan heeft hij voornamelijk geëxperimenteerd met de korte minimale scherpstelafstand van de RF 10-20mm F4L IS STM. "Je kunt ergens bijna bovenop zitten en er toch nog op scherpstellen", voegt hij toe. "Als je dat met een teleobjectief doet, moeten onderwerpen minstens een tot drie meter verderop staan. Maar met het ultrabrede objectief is het alsof je een macro-objectief gebruikt."

In het uitgestrekte landschap van de Faeröer koos Joel een kleine veenpluisplant als zijn onderwerp. Het lukte hem om dit met de hand tegen te houden in de wind, scherp te stellen en ook nog de bergen op de achtergrond vast te leggen. "Je kunt iets heel dichtbij houden en het ontzettend groot laten lijken", legt hij uit. "Tegelijkertijd kun je doordat de beeldhoek zo breed is een heel landschap in je frame passen. Met zo'n extreme hoek kun je dichtbij scherpstellen en toch nog context op de achtergrond zien." Groter gaan dan de extreme 10 mm biedt nog meer verschillende perspectieven. "Je kunt de standaard 16 mm gebruiken, zoals je eerder op het Canon EF 16-35mm f/2.8L III USM-objectief had, of je hebt de mogelijkheid om voor extreem te kiezen en alle mogelijkheden te benutten.”

Het Canon RF 10-20mm F4L IS STM-objectief biedt niet alleen het meest extreme groothoekbeeld, het heeft ook 5-stops beeldstabilisatie en de optica verminderen vertekening. "Het is echt een fantastisch objectief, want het gaat veel verder dan wat we normaal als ultragroothoek zien", zegt Joel. "Het is in elk opzicht een lichter en beter objectief.

Naast foto's heeft Joel ook video-opnamen gemaakt met het RF 10-20mm F4L IS STM-objectief en hij ontdekte dat de 5-stops beeldstabilisatie bij video-opnamen compenseert voor beweging aan de randen zonder dat het invloed heeft op de brandpuntsafstand. De nieuwe gecoördineerde randbesturing IS compenseert voor beweging van het perspectief aan de randen van het frame, terwijl het optische ontwerp van het objectief de chromatische aberratie vermindert die vaak optreedt bij ultrabrede objectieven.

"Je vraagt je misschien af waarom je stabilisatie in dit objectief zou verwerken, omdat het zo breed is en het zo'n korte brandpuntsafstand heeft, dus de cameratrilling is waarschijnlijk niet te zien in de uiteindelijke opname", zegt Joel. "Maar voor mij is het echt een uitkomst, want ik doe het grootste deel van mijn werk op afgelegen locaties en soms moet ik ver wandelen. Het is geweldig dat ik met dit objectief zonder statief vanuit de hand kan fotograferen op een halve seconde, een seconde, of meer."

De unieke brandpuntsafstand van het Canon RF 10-20mm F4L IS STM-objectief zou je niet moeten beperken in het fotograferen in bepaalde omstandigheden, en Joel moedigt gebruikers aan alle vooroordelen over groothoekobjectieven te laten varen. "Mensen plaatsen objectieven graag in categorieën: Dit objectief is voor portretten, dit objectief is voor landschappen enzovoorts", zegt hij. "Zo zie ik het niet en zo zou dit objectief ook niet gezien moeten worden. We hebben het hier over hoeveel meer je in een frame kunt verwerken en hoeveel dichter je bij een onderwerp kunt komen. Je kunt dichter bij en breder fotograferen dan je eerder kon. Dat zorgt voor nieuwe mogelijkheden."

"Als je een hele bergketen in je frame wil passen dan kan dat en daar is de Canon RF 10-20mm F4L IS STM ook voor gemaakt", zegt Joel. "Maar als je de voorgrond in je foto's belangrijk vindt en als je met de schaal wil spelen, dan kun je een kleine plas water omtoveren in een gigantisch meer of een steen veranderen in een rots. Je moet gewoon dichterbij komen en je hoek verlagen." Dit zorgt voor steeds een unieke esthetiek. "Dit soort objectief biedt nieuwe mogelijkheden, zelfs op gewone locaties. Je moet gewoon het perspectief ermee veranderen. Dat is mijn belangrijkste tip.

"Ik denk dat mensen die van fotografie houden graag een uitdaging aangaan en mogelijkheden zoeken om iets anders te doen. Dit is daar het objectief voor, er is heel veel ruimte om iets nieuws te creëren. Ik gebruik het heel vaak, zowel op professioneel gebied als voor de lol.”