Het digitale documenteren: vijf belangrijke lessen die we van Jérôme Gence kunnen leren

Het verzamelen en analyseren van gegevens voor internationale merken lijkt misschien een onwaarschijnlijke achtergrond voor een documentairefotograaf, maar Canon Ambassador Jérôme Gence heeft verrassende overeenkomsten gevonden tussen zijn twee zeer verschillende carrières.

"Werken met cijfers heeft me onbewust geleerd om verhalen te vertellen", legt hij uit. "Wanneer je de gegevens hebt verzameld, moet je het verhaal vertellen. Je klant heeft maar weinig tijd om naar de resultaten van de analyse te luisteren, dus je moet meteen ter zake komen."

Jérôme is gefascineerd door de impact die technologie heeft op het leven van iedereen, en zijn fotografie laat zien hoe internet en nieuwe manieren van digitale communicatie de manier waarop we werken en met elkaar omgaan hebben veranderd. Zijn documentaireprojecten, die voornamelijk zijn gemaakt in Azië, hebben onderwerpen zoals de selfiecultuur, livestreaming, de obsessie met virtuele zangers en het leven van digitale nomaden.

Dankzij zijn vaardigheden op het gebied van het vertellen van originele, technische verhalen over hoe we vandaag de dag leven, heeft Jérôme zich kunnen onderscheiden in de competitieve wereld van fotojournalistiek. Zijn werk is gepubliceerd in belangrijke tijdschriften zoals Le Figaro, Stern, Der Spiegel, Le Monde en op de website van National Geographic. Zijn nieuwste serie over telewerkers, Telework, werd geselecteerd voor Visa pour l'Image 2021, het festival voor fotojournalistiek.

Jérôme heeft als professioneel fotograaf een aantal waardevolle lessen geleerd en hier geeft hij vijf tips voor ambitieuze documentairefotografen, op basis van zijn ervaringen.

"Het is ook erg belangrijk om goed onderzoek te doen en de beste mensen voor je verhaal te vinden. Je hebt niet zozeer veel mensen nodig, maar wel de juiste mensen. Sommige mensen zijn als een gids en laten je het belangrijkste punt in je verhaal zien."

Jérôme vindt zijn onderwerpen meestal via sociale media, met hulp van een assistent uit het land waar hij het verhaal wil vinden en die de cultuur en taal goed kent. Maar hij zegt dat het gebruik van sociale media niet de beste manier was om onderwerpen voor zijn Telework-serie te vinden. "Voor dit project bracht ik tijd door op Bali en had ik me aangemeld bij een gedeelde werkruimte", zegt hij. "Ik heb geleidelijk aan mensen ontmoet die me aan anderen hebben voorgesteld en ik ging zo deel uitmaken van de gemeenschap."

Een belangrijk onderdeel van Jérôme's werk is het vastleggen van zijn onderwerpen in woorden en in foto's. "Tegenwoordig is het echt moeilijk om met één foto mensen versteld te laten staan, omdat we allemaal zo gewend zijn aan prachtige foto's", legt Jérôme uit. "In mijn werk heb ik toegang tot mensen die iets te vertellen hebben, en ik wil van hen leren en begrijpen wat er in hun leven gebeurt.

"De grote fout die ik maakte toen ik naar de Himalaya ging, was dat ik niks in een notitieboekje heb opgeschreven. Ik was jong en dacht dat ik niks zou vergeten over de mensen die ik ontmoette, maar als je ouder wordt, beseft je dat je niet alles kunt onthouden.

"Aantekeningen maken is een cruciaal onderdeel van mijn werk en ik heb nu altijd een notitieboekje en pen bij me, en soms neem ik wat mijn onderwerpen zeggen op op mijn telefoon. Soms is er één heel sterke zin die het hele verhaal vormgeeft en die zorgt voor iets nieuws dat je niet in de foto kunt zien."

Voor Jérôme's foto's van fans van virtuele zangers of volgers van livestreamers, maakte hij bijvoorbeeld aantekeningen die als bijschrift konden worden gebruikt om hun weinig bekende persoonlijke leven extra diepte te geven. "Als je mensen fotografeert en niet vastlegt wat ze zeggen, is je verhaal niet zo indrukwekkend als het zou kunnen zijn", vervolgt hij. "Mijn advies is om net zoveel aantekeningen als foto's te maken, en een verklaring te vinden voor waarom je deze persoon of plek wilt fotograferen."

"Ik probeer foto's van deze mensen te maken, maar daarna besteed ik veel aandacht aan wat die mensen doen wanneer ze niet achter hun computer zitten, wanneer ze normale dingen doen en weer mensen worden. Op die manier kan ik de emotie vastleggen die ik nodig heb en als ik de foto's combineer, ontstaat er een verhaal."

Om het vertrouwen van zijn onderwerpen te winnen, heeft hij altijd een exemplaar van een tijdschrift met zijn werk bij zich. "Iedereen kan zijn foto's online hebben, dus dat betekent niet zoveel meer, maar als een gerespecteerd tijdschrift je verhaal print, geeft dat je werk erkenning", zegt hij.

Jérôme vertelt dat technische verbeteringen, zelfs in de afgelopen drie jaar, een groot verschil hebben gemaakt in zijn werk. "Mijn project over livestreamers werd in 2018 gemaakt, toen ik de Canon EOS 5D Mark IV gebruikte", zegt hij. "Het is een geweldige camera, maar toen ik een foto maakte, was er een klik hoorbaar en de fans die ik fotografeerde, vroegen me om minder lawaai te maken omdat ze niet konden genieten van de livestreamingsessie.

"Nu gebruik ik de Canon EOS R5, een baanbrekende camera omdat hij zo stil is dat je alles voor je verhaal kunt fotograferen zonder mensen te storen. Hij is ook niet zo groot, dus mensen kunnen zich natuurlijk gedragen voor de camera. De Eye AF en de snelle autofocus zijn geweldig. Ik verspil nu geen tijd, want hij is zo snel en nauwkeurig. Ik ben meer gefocust op de mensen die ik fotografeer, en ik ben productiever."

Aangezien Jérôme vaak in kleine ruimtes werkt bij het fotograferen van zijn onderwerpen, gebruikt hij voornamelijk één objectief: de Canon RF 15-35mm F2.8L IS USM. "Door je uitrusting tot een minimum te beperken, kun je alles gemakkelijker meenemen en kun je je concentreren op je onderwerpen, in plaats van na te denken over het objectief dat je gaat gebruiken", zegt hij.

Aan het begin van de COVID-19-pandemie in 2020 werd Jérôme's vlucht naar Taiwan geannuleerd en moest hij tijdens de lockdown in Parijs blijven. Hij realiseerde zich echter dat hij technologie kon gebruiken om verhalen te blijven vertellen. Zijn assistente Summer Lin was in Taiwan, waar het aantal COVID-19-gevallen erg klein was en er geen lockdown was. Hij vroeg haar om haar Canon EOS 70D aan haar smartphone te bevestigen en naar verschillende locaties op het eiland te gaan.

"Met de telefoon kon ik live door de camera kijken en haar vragen om te bewegen, zodat ik kon kadreren wat ik wilde fotograferen, en daarna kon ze gewoon op de ontspanknop drukken", vertelt hij. "We hebben ook livestreams en interviews gedaan. In het begin vroeg ik me af of tijdschriften wel geïnteresseerd zouden zijn in dit verhaal, maar elke dag realiseerde ik me dat we een goed verhaal hadden en dat de manier waarop te werk gingen, de situatie goed liet zien."

Jérôme e-mailde de Director of Photography van de Franse krant Le Monde, die het verhaal later publiceerde. "Mijn advies op basis van deze ervaring: neem niet zomaar aan dat geen enkele redacteur geïnteresseerd zal zijn in je verhaal. Tijdschriften en kranten willen als eerste iets publiceren dat is gemaakt met een nieuwe soort technologie.

"Gedrukte tijdschriften hebben ook sociale-mediakanalen en ze zijn op zoek naar verschillende manieren om verhalen te vertellen, waaronder video's. Zelfs als ze deze keer misschien niet geïnteresseerd zijn in je verhaal, zullen ze zich de volgende keer misschien herinneren dat je iets origineels, interessants en out-of-the-box hebt gedaan."