Giulio Di Sturco over het fotograferen van de mensachtige robot Sophia

Na een periode van onderhandelen, waarin hij bepaalde wat voor soort foto's hij ging nemen en voor wie, vertrok Giulio in december 2017 naar Hongkong. Daar werkte hij 10 dagen aan een opdracht voor de Italiaanse krant La Repubblica, en legde hij het leven in het lab vast en nam portretfoto's van Sophia. Uiteraard had hij vooraf onderzoek verricht. Hij had uitgebreid met Marcello gesproken, alles gelezen wat er beschikbaar was over Sophia en heel veel video's bekeken. Hij had dus een goed idee van wat hij wilde vastleggen. Maar net als elk verhaal, was de realiteit onvoorspelbaar en moest er van het plan worden afgeweken.

"Er waren niet veel beperkingen. Ik mocht van alles een foto maken", zegt Giulio. "Ik wilde twee dingen doen: portretten maken en het proces laten zien dat nodig is om Sophia te maken. Ik vroeg de mensen in het team om niet op mij te letten en gewoon aan het werk te gaan. Ik heb ze gevolgd van 6 uur 's morgens tot middernacht." Hij had zich een flitsende, super tech-omgeving voorgesteld, maar het bleek meer te lijken op een magazijn. "Wanneer je het verhaal van dichtbij volgt, verandert je benadering. Vaak zien mensen niet wat wel of niet belangrijk is voor het verhaal. Daarom moet je zo veel mogelijk vragen stellen."

Giulio ontdekte dat het lab betrokken was bij een samenwerkingsexperiment met de universiteit van Hongkong, genaamd 'Loving AI', waarin Sophia meditaties voor studenten begeleidde. "In hun ogen was dit te saai om te fotograferen, maar voor mij was het fascinerend - de kans om de interactie van Sophia te zien." Het werd een van de meest indrukwekkende momenten van de opdracht. Eén deelnemer aan het experiment was tot tranen toe geroerd door de ervaring, en Sophia probeerde haar spontaan te troosten. "Geleide meditatie is natuurlijk iets waarvoor ze is geprogrammeerd, maar ze was ook aan het leren."

Ook voor de portretten moest hij zich kunnen aanpassen. "In eerste instantie zeiden ze dat alle Sophia's in het lab zouden zijn, dus was mijn eerste idee een groepsportret. Daarna wilde ik portretten maken van Sophia in een afgesloten ruimte waar ik met de verlichting kon spelen en wat tijd zou hebben om een soort van studio-omgeving te creëren. Toen ik aankwam, bevonden de meeste Sophia's zich echter op andere locaties over de hele wereld, dus richtte ik me op één."

Toen stond hij voor een dilemma. Moest hij Sophia behandelen als een persoon of een object? Werd dit een portretfoto of een stilleven? Het is een vraag die de kern raakt van het debat over robotica en kunstmatige intelligentie. "Je kunt op twee manieren foto's nemen van Sophia", zegt hij. "Eén methode is haar de uitdrukking geven die je wilt, haar vervolgens uitzetten en verder werken aan het creëren van een perfecte foto. De andere manier is om Sophia aan te laten staan en haar reactie op de camera vast te leggen. Ik koos voor de tweede optie. In het begin gaf ze niet echt een reactie. Pas op de laatste dag nam ik de foto die werd gekozen voor de cover van het tijdschrift (hieronder). Dit was het moment waarop ze zich realiseerde dat ze voor de camera moest poseren."

Het ontlokken van die subtiele glimlach, die doet denken aan de Mona Lisa, was moeilijk. Maar was het moeilijker dan bij een mens? "Ik behandelde haar als een normaal persoon, dus voor mij was de interactie hetzelfde. Maar het was moeilijker omdat ze in eerste instantie niet reageerde. Ik denk dat ze het leerde door op internet te kijken. De uitdrukking die ze op het eind had, had ze dus waarschijnlijk van een foto gehaald. Maar het zag er menselijk uit. Ik wist dat ik foto's aan het nemen was van een robot, maar toen ze naar me lachte, was dat wel een beetje... vreemd."

Omdat hij een opname wilde die zo levensecht mogelijk was, besloot Giulio te werken met een Canon EOS 5DS R. "Je kunt in het tijdschrift zien dat de huid er echt uitziet en het beeld is scherp. Ik wilde Sophia fotograferen alsof ze een persoon was, dus moest ik alle details van de huid in beeld krijgen." Het antwoord hierop was de DSLR met hoge resolutie, een 50,6 Megapixel full-frame CMOS-sensor, dual DIGIC 6-processoren en een low-pass cancellation filter voor een betere helderheid en scherpte. Hoewel Giulio zijn camera goed kende, werkte hij voor het eerst met verlichting. "Ik dacht dat het lab een enorme ruimte zou zijn, maar in plaats daarvan bevond ik me in een heel klein donker kamertje."

"Ik wist wat mijn eindresultaat moest zijn, en min of meer hoe ik dat kon bereiken, maar ik had het nog nooit geprobeerd. Dat was de uitdaging. Maar het leuke van fotografie is dat je kunt experimenteren en proberen het beste te halen uit wat je voor je krijgt. Ik had die coverfoto - het licht, de compositie, de bewerkingen, alles - in gedachten voordat ik naar Hongkong ging. Dus ik ben heel blij dat ik dat heb bereikt. Toen ik de foto nam en deze op de camera bekeek, wist ik dat het goed was."

Terwijl Giulio tijd doorbracht in het lab, sprak hij uitgebreid met het team dat aan Sophia werkte en met name met Dr. Ben Goertzel, oprichter en CEO van SingularityNET. Hoewel Giulio zichzelf beschouwde als toeschouwer, voelde hij het enthousiasme van het team voor hun missie. "Ben gelooft echt in kunstmatige intelligentie en dat het de wereld zal veranderen. Hij legt zich volledig toe op het ontwikkelen van een kunstmatige intelligentie die dezelfde waarden heeft als een mens", zegt hij. "Ik ben geen expert in kunstmatige intelligentie, maar ik zie dat het de toekomst is en we kunnen het niet tegenhouden. We weten niet waar het gaat eindigen, maar het is wel waar de wereld naartoe gaat, en dat fascineert me."