Voedsel in beweging: opvallende manieren om stillevens tot leven te wekken

Culinaire fotografie is overal te vinden: in product- en supermarktreclames, in de social feeds van sterrenkoks en influencers en op de pagina's van kookboeken, dagbladen, tijdschriften, enzovoort.

De beste culinaire foto's zijn prachtig vormgegeven en uitgelicht en schenken veel aandacht aan kleur, textuur en compositie om het onderwerp er zo smakelijk mogelijk te laten uitzien. Van oudsher kon het niet anders dat culinaire foto's statische beelden van stillevens waren, maar contentcreators op socialemediakanalen, zoals TikTok, Instagram en Pinterest, maken steeds vaker gebruik van beweging om beelden met een speelser karakter te creëren die meteen in het oog springen. Onvermijdelijk vindt dat nu ook zijn weg in de commerciële wereld, waar het gebruik van beweging nu wordt beschouwd als een probaat middel om betrokkenheid en productverkopen te vergroten.

Door de populariteit van culinaire fotografie zijn er veel verschillende afzetgebieden voor beroepsfotografen, met beeldmateriaal en content die specifiek voor sociale media is bestemd. Hayley Sargent is lead creative bij Powerhouse, een studio voor contentproductie gevestigd in het Britse Leeds. Tot de klanten van het in culinair beeldmateriaal gespecialiseerd bedrijf behoren een groot aantal bekende supermarkten en voedingsmiddelenfabrikanten. David Loftus is al meer dan 20 jaar een van de belangrijkste Britse culinair fotografen, maar hij fotografeert ook portretten, mode, lifestyle en voor de reisbranche. In dit artikel leggen ze uit hoe en waarom ze beweging in hun werk gebruiken.

Hayley is nu vier jaar beroepsfotograaf en -videograaf en wordt steeds vaker gevraagd om korte stop-motion-films te maken, waarbij beweging wordt gesimuleerd met een reeks beelden, met name voor de feeds op sociale media van klanten. Al vanaf haar kindertijd maakt ze stop-motion-films en ze is gek op de techniek. Hayley: "Ik vind dat er iets magisch is aan stop-motion. Het is net zoiets als de kijker vragen mee te gaan op een reis en meteen hun verbeelding mee te nemen. Ik denk dat het vaak iets grappigs is wat de aandacht trekt, en dat gebeurt misschien wel meer dan bij andere media."

Hayley gebruikt een Canon EOS 5D Mark IV, de voorloper daarvan, de EOS 5D Mark III en een Canon EOS 5DS, in combinatie met een Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM-objectief (nu opgevolgd door de Canon EF 70-200mm f/2.8L IS III USM) of een Canon EF 50mm f/1.4 USM-objectief. Hayley: "Ik geef de voorkeur aan Prime-objectieven omdat die scherper zijn. En als de scherpstelring op een zoomobjectief wegvalt of zelfs maar even minder wordt, verandert al het focuspunt, wat goed te zien is wanneer de stop-motion-beelden worden samengevoegd. Met een Prime-objectief loop je dat risico niet, waardoor er minder kans op variaties is. Bovendien heb ik al mijn apparaten van gewichten voorzien, zodat ze zo stabiel mogelijk zijn en er geen beweging is tussen de opnames."

Voor de belichting van haar stop-motions gebruikt Hayley flitslicht in combinatie met continu kunstlicht van een set studiolampen. "Afhankelijk van de opdracht gebruik ik graag wat zonlicht en warmte in mijn werk, zodat de kijker het gevoel heeft meegenomen te worden", zegt ze.

Ze gebruikt beeldbewerkingssoftware en verwerkt haar beelden als JPG's, omdat met deze compactere bestandsindeling de uiteindelijke video niet te groot wordt voor sociale media. Vervolgens worden, ook weer afhankelijk van de opdracht, de afzonderlijke beelden samengevoegd in Adobe^® Photoshop^® of in Adobe^® Premiere^® Pro als er geluid of beweging in de nabewerking nodig is.

Davids beeldmateriaal heeft meer dan 100 boeken van koks en schrijvers van recepten verlevendigd, waaronder bestsellers van Jamie Oliver en Rachel Khoo. Hij heeft ook TV-commercials over eten geregisseerd en werkt voor verschillende bekende merken.

Zijn culinaire foto's zijn doorgaans tot in de puntjes verzorgd en belicht met natuurlijk licht en reflectoren. Voor een recente reclame-opdracht werd hij echter gevraagd om op een heel andere manier te werken, namelijk door eten te fotograferen dat door de lucht vliegt, belicht met flitslicht.

De opdracht was voor Kenwood, een Britse fabrikant van keukenapparatuur, en bestond uit het maken van portretten van zes jonge modellen die poseerden als kok. David: "Het idee was om te laten zien hoe de ingrediënten rondom de hoofden van de koks vlogen, zoals in een keukenmixer. Ik besloot een geringe scherptediepte aan te houden, wat in zekere zin mijn handelsmerk is, zodat de ingrediënten direct voor hun ogen haarscherp waren, maar alle andere ingrediënten op de voorgrond en verder op de achtergrond zachte contouren kregen."

De modellen werden eerst gefotografeerd in een studio alsof ze in de keuken aan het werk waren, tegen een zwarte achtergrond. Vervolgens kwam de nogal rommelige fase van het fotograferen van het rondvliegende voedsel, waarvoor iedereen in het team beschermende kleding droeg.

De studio werd verduisterd en de shoot werd in volstrekte duisternis uitgevoerd, waarbij Davids team en zijn klant de resultaten bekeken op een display. Zijn assistenten gooiden eten of spoten vloeistoffen in het beeld, gesynchroniseerd met flitsen van 1/8000 seconde door twee grote flitsers, plus achtergrondverlichting om voor schittering te zorgen.

Omdat de klant 50MP-bestanden wilde, gebruikte David zijn Canon EOS 5DS-body, meestal in combinatie met een Canon EF 85mm f/1.2L II USM-objectief dat handmatig was scherpgesteld op een vast punt. Dit objectief bood hem de geringe scherptediepte die hij nodig had, terwijl hij, en zeker zijn apparatuur, tegelijkertijd wat afstand kon houden van de vliegende onderwerpen. David: "De EF 85mm f/1.2L II USM werd gebruikt voor het perspectief in alle opnamen en om diepte te geven tussen ons en de achtergrond. En dat lukte bijzonder goed in deze shoot. Het was geweldig."

De resultaten waren onvoorspelbaar, maar vaak ook een plezierige verrassing. "Verschillende etenswaren en vloeistoffen die door de lucht vlogen, zag er ineens buitengewoon uit", zegt David. "Melk zag er fantastisch uit en kristalsuiker was zo prachtig – het leek wel alsof je naar een zwerm spreeuwen zat te kijken. Het moeilijkste was nog wel een deel van het onderwerp scherp in beeld te krijgen terwijl er voldoende zachtheid was om voor diepte te zorgen."

De hele shoot nam drie dagen in beslag, waarbij meer dan 100 combinaties van voedingsproducten werden uitgeprobeerd. David probeerde zo weinig mogelijk te verspillen door de ingrediënten op te vangen, maar wat niet kon worden gered, kwam via een plastic zeil terecht in een kinderbadje.

Tot slot werden de opnames in de nabewerking samengevoegd voor spectaculaire beelden met verschillende ingrediënten en vloeistoffen, die schijnbaar rond de jonge chefs draaiden.

De klant was enthousiast over de resultaten en ook al week het dan volkomen af van zijn reguliere werk, ook David had van de shoot genoten. "Van alle opdrachten die ik ooit gedaan heb, gaf deze de meeste voldoening," zegt hij.

• Adobe® Photoshop® is een gedeponeerd handelsmerk of handelsmerk van Adobe in de Verenigde Staten en/of andere landen.