Het strandleven door het teleobjectief van Martin Parr: de Canon EF 70-300mm f/4-5.6L IS USM

Stranden spelen een belangrijke rol in de fotocarrière van Martin Parr. Zijn foto's zijn gevuld met mensen die zonnebaden, slapen, lezen, sporten en eten, en van stranden vol handdoeken, ligstoelen en windschermen. Stranden zijn plaatsen waar niet alleen het menselijk lichaam, maar ook de eigenaardigheden van het menselijk gedrag zichtbaar zijn.

Voor Martin, een van 's werelds populairste en meest karakteristieke documentairefotografen, zijn stranden ook de plaatsen waar hij experimenteert met nieuwe apparatuur en technieken. Het is een traditie die teruggaat tot het begin van zijn carrière. In het begin van de jaren '70 maakte hij een paar van zijn eerste zwart-witfoto's op het strand. Zijn latere benaderingen, zoals het gebruik van groothoekobjectieven, kleurenfilms en flitsers, of een macro-objectief en ringflitser, zijn allemaal getest op strandlocaties.

Toen de Magnum Photos-fotograaf besloot te experimenteren met een Canon EF 70-300mm f/4-5.6L IS USM-objectief, was het strand dan ook zijn eerste bestemming. Hij vond het leuk om nieuwe creatieve mogelijkheden te ontdekken door gebruik te maken van de flexibiliteit en het gecomprimeerde perspectief van het objectief. Dankzij de 4-stops Image Stabilizer van het objectief kon hij vanuit de hand haarscherpe foto's maken.

Je hebt gezegd dat je als kind nooit op strandvakantie ging. Heeft dat geleid tot een fascinatie voor stranden?

"Ik denk het, ja. Dat heeft er zeker mee te maken. Mijn ouders waren fanatieke vogelaars, maar aan de kust gingen we meestal in het moerasland op zoek naar grasmussen en waadvogels. Er was geen gokautomaat of medestrandganger te bekennen. Wat ik op jonge leeftijd heb misgelopen, daar kan ik als volwassene niet genoeg van krijgen. In de vijftig jaar dat ik als fotograaf werk is het een constant thema geweest. Het is er gewoon altijd. Het mooie is dat als de stranden hier [in het Verenigd Koninkrijk] 's winters leeg zijn, je naar Latijns-Amerika of Australië kunt gaan en de strandactiviteiten op het zuidelijk halfrond kunt aanschouwen."

Het project heet Beach Therapy. Vind je het therapeutisch om foto's te maken op het strand?

"Ik denk dat fotografie over het algemeen een therapeutische activiteit is. Ik heb een verlangen om de wereld te verkennen en uit te drukken wat ik beschouw als goed en slecht. Ik heb een haat-liefdeverhouding met Groot-Brittannië. Het mooie van fotografie is dat je dat dilemma en die dubbelzinnigheid heel effectief kunt uitdrukken en dat je beide kanten tegelijkertijd in beeld kunt brengen. Daarom zie ik het als een therapeutisch proces. Toen ik bedacht wat voor rol de kust in mijn carrière heeft gespeeld en hoe ik het strand heb gebruikt als speeltuin, leek Beach Therapy me de perfecte titel."

Waarom heb je ervoor gekozen om dit project met een teleobjectief te maken?

"In kunst- en documentairefotografie is het een objectief dat helemaal niet vaak wordt gebruikt. [Een ander objectief gebruiken] is een manier om je blik te vernieuwen. Ik was geïntrigeerd om te zien wat de telefoto zou opleveren en dat is precies waar deze periode van vijf jaar fotograferen om draaide. Daarom kocht ik mijn Canon EF 70-300mm f/4-5.6L IS USM-objectief. Hij is duur, maar de scherpte is verbluffend. In mijn National Portrait Gallery-show [Only Human, 2019] hebben we een foto van Mar del Plata in Argentinië ongeveer vier meter hoog gemaakt en de kwaliteit was ongelooflijk. Ik kon het niet geloven. Ik heb nog nooit een scherper bestand gezien van een 35mm-equivalent DSLR-beeld."

Waarom heb je voor dat objectief gekozen?

"Ik dacht dat 300 mm lang genoeg zou zijn en dat klopte. In dat opzicht is het een perfect objectief. De brandpuntsafstand van 70 mm is min of meer goed om mee te beginnen en met 300 mm komen de details echt naar voren. Hiermee zie je zelfs dingen die je niet met het menselijk oog kunt zien."

Je hebt vaak onscherpe planten op de voorgrond van je strandfoto's - waarom?

"Ik gebruik planten heel vaak. Wanneer ik foto's maak en veel planten zie, zorg ik dat ze een plek krijgen in mijn foto's. Ik maak ze scherp of zorg dat ze juist onscherp zijn. Het is voor mij heel natuurlijk. Het biedt me de kans om een situatie wat merkwaardiger te maken. Met het Canon EF 70-300mm f/4-5.6L IS USM-objectief kon ik de relatie tussen het plantleven en de gebeurtenissen op het strand perfect vastleggen. Vergeet niet dat ik fictie maak op basis van de realiteit, dus het is mijn taak om de foto's er onderscheidend en anders uit te laten zien en om mijn eigen stempel erop te drukken. Dat is iets waarnaar ik altijd op zoek ben."

Dus als je een onderwerp hebt geselecteerd, hoef je alleen maar op het juiste moment te wachten?

"Inderdaad. Van de situatie met de ijswachtrij [hieronder] heb ik bijvoorbeeld ongeveer dertig foto's gemaakt, wachtend op de juiste lengte van de wachtrij, op de juiste personen op de hoek en aan de zijkant. Je hebt een idee en je wacht tot het tot stand komt. Dan wacht je op de kleine details, zoals hoe mensen er uitzien, niet alleen op het algemene gevoel. Soms wacht ik letterlijk tot mensen een bepaald gebied binnenlopen. Soms gebeurt het niet; soms is het strand niet druk genoeg. Daarom kun je het beste op zon- en feestdagen eropuit trekken als het weer goed is en er meer mensen zijn."

Wat zijn voor jou de andere voordelen van het fotograferen van stranden met een teleobjectief?

"Over het algemeen zijn de meeste dingen redelijk scherp wanneer je opnamen maakt op een groethoek- of standaardobjectief. Het mooie van de telestand is dat een aantal dingen onscherp worden. Ik experimenteerde dus met de scherpe en onscherpe voorgrond, en de relatie tussen scherpe en onscherpe elementen. De mogelijkheden van zeer onscherpe elementen vind ik erg interessant. Niet in elke foto, maar het is wel een thema dat ik heb verkend en erg enthousiast over ben."

"De compressie is ook interessant - het is bijna kunstmatig. Maar het maakt ook deel uit van fotografie en onderdeel van wat ik wil verkennen en in de foto's wil opnemen. Wat goed is aan dit hele project, is de spanning die je genereert wanneer je experimenteert en de nieuwe dingen die ontstaan."