ARTIKEL

Tijd voor magie: uilen fotograferen bij weinig licht

Vogelfotograaf Jonas Classon deelt zijn passie voor nachtfotografie en onthult welke technieken hij heeft gebruikt voor zijn bekroonde foto's van uilen en wildlife.
Een foto van een grote, vliegende uil met gespreide vleugels en een bos als achtergrond.

Vogelfotograaf Jonas Classon is al erg lang fan van de prestaties van de Canon EOS-1D X Mark III bij weinig licht, maar hij was helemaal weg van de intelligente AF van de EOS R5 met vogeldetectie en trackingmogelijkheden. "Voordat ik de EOS R5 had, had ik deze foto niet kunnen maken. "Het was een echt 'wow'-moment voor mij", zegt hij. Gefotografeerd met een Canon EOS R5 en een Canon EF 600mm f-4L IS III USM-objectief, ingesteld op 1/1600 sec, f/4.5 en ISO3200. © Jonas Classon

Welk moment van de dag is het beste voor wildlife-fotografie? Dat hangt natuurlijk af van wanneer de wilde dieren die je wilt fotograferen actief zijn. Vogelfotograaf en Canon Ambassador Jonas Classon in gespecialiseerd in het fotograferen van uilen en andere nachtdieren, dus voor hem gaat wildlife-fotografie gepaard met de extra technische uitdaging van nachtfotografie. Maar in plaats van daar ontmoedigd door te raken, houdt hij er juist van.

"Voor mij begint de magie bij zonsondergang", zegt hij. "De kleuren in de lucht worden oranje, blauw en paars en er komt een andere wereld tot leven. Dit is wanneer de dieren die zich de hele dag schuil houden zich laten zien. Hier in Zweden zie je elanden en wolven, en veel andere dieren en vogels die je overdag niet ziet. Die uren tussen zonsondergang en zonsopgang zijn mijn primetime om foto's te maken."

Jonas begon niet zo maar met het fotograferen van uilen. Toen hij nog maar 15 was begon hij zijn eigen fotografiebedrijf en rond die tijd begon hij ook enthousiast te worden over vogelfotografie. Sindsdien heeft hij geprobeerd om alles wat hij heeft geleerd over commerciële, nieuws- en huwelijksfotografie te gebruiken in vogelfotografie, waarbij hij de dieren en hun verhalen vastlegt op dezelfde manier als hij dit doet voor mensen. Met zijn karaktervolle foto van een grote grijze uil met de titel Night Hunter heeft hij meerdere prijzen in de wacht gesleept en hij heeft onlangs een reeks foto’s van uilen gemaakt voor een nieuw boek.

Hier vertelt Jonas over zijn passie voor nachtfotografie en onthult hij hoe hij het fotograferen van uilen en andere nachtdieren aanpakt.

Een uil zit in het donker op een tak en staart naar de camera. Door de bomen heen zijn er in de verte felle oranje lichten te zien.

Als je ‘s nacht foto's gaat maken, adviseert Jonas om van tevoren na te denken over de locaties en compositie, zodat je niet in het donker gaat lopen struikelen. "Je moet van tevoren een goede locatie vinden en de juiste hoeken voor de opname. Zo heb je meer kans dat alles goed gaat op het juiste moment", zegt hij. Gefotografeerd met een Canon EOS R5 en een Canon EF 600mm f-4L IS III USM-objectief, ingesteld op 1/1250 sec, f/4 en ISO2000. © Jonas Classon

Wat zijn de uitdagingen voor wildlife-fotografen die werken bij weinig licht?

"Je krijgt maar een kleine kans. Voor mijn project van de grijze uil bijvoorbeeld, begonnen de uilen soms pas te jagen wanneer er helemaal geen licht meer was. Bij sommige nachtdieren kun je een flitser gebruiken, maar bij uilen niet. Met een flitser schrik je dieren meestal alleen maar af. Nachtfotografie is een gevecht tegen de klok omdat ik de kleuren van de nacht wil hebben met de blauwachtige tint, maar ik maar even de tijd heb om de foto te maken voordat al het licht helemaal verdwijnt."

Hoe bereid je je voor op een nachtelijke fotosessie?

"Als ik in het bos ben en een vogel als een grote grijze uil ga volgen, begin ik hier heel vroeg mee. Ik probeer het gedrag te begrijpen en de verschillende jachtgebieden te vinden, zodat ik kan plannen waar ik moet zijn wanneer ik ga fotograferen. Als vogels kuikens in het nest hebben, weet je hoe hun vliegroute loopt: van hun jachtgebieden terug naar het nest. Als ze eenmaal iets hebben gevangen, zullen ze altijd terugvliegen naar hun nest met hun prooi. Daarna kun je gaan denken over hoe het licht zal vallen in de schemering en hoe het zal worden beïnvloed door factoren zoals een dicht bos en wat een goede achtergrond zou kunnen zijn. Met al deze informatie kun je de beste locatie bepalen en ben je klaar om te fotograferen."

Een uil vliegt laag over een veld met uitgestrekte poten en de vleugels omhoog.

Jonas was erg tevreden met zijn Night Hunter-foto waarmee hij meerdere prijzen in de wacht heeft gesleept, maar zegt "Het lijkt bijna onwerkelijk. Het lijkt op iets uit Harry Potter of zo." Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X Mark II en een Canon EF 200-400mm f/4L IS USM Extender 1.4x-objectief, ingesteld op 300mm, 1/160 sec, f/4 en ISO3200. © Jonas Classon

Een uil vliegt laag over een veld met uitgestrekte poten en de vleugels omhoog.

Jonas adviseert om zo weinig mogelijk apparatuur mee te nemen bij het fotograferen van nachtdieren. "Ik neem het liefst zo weinig mogelijk apparatuur mee zodat ik flexibel kan zijn en makkelijk van positie kan veranderen als dat nodig is. Ik hoef me dan geen zorgen te maken over tassen, statieven en andere dingen", zegt hij. "Als je zo weinig mogelijk opvalt in de natuur, werkt dat in je voordeel." Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X Mark II met een Canon EF 600mm f/4 DO IS II USM-objectief en een Canon Extender EF 1.4x III, ingesteld op 560mm, 1/800 sec, f/5.6 en ISO2500. © Jonas Classon

Overdag is het vaak moeilijk om vogels te vinden, vooral als ze hoge nesten hebben. Hoe doe je dit in het donker?

"Aan het einde van de zomer beginnen de kuikens te piepen om voedsel. Dit kan je helpen om de nesten te vinden. Soms is het niet zo makkelijk en gebruik ik een parabolisch luisterapparaat met microfoon om mijn gehoorbereik te vergroten. Het belangrijkste is dat je ze vroeg in de avond vindt, want als het donker wordt is het al te laat."

Welke uitrusting neem je mee naar een nachtsessie?

"Meestal heb ik alleen een camera en een objectief bij me, maar soms neem ik ook een statief mee als het echt heel donker is. Ik neem geen zaklantaarn of lamp mee omdat dat de dieren kan afschrikken. En als je een zaklantaarn aan doet, verpest dit meteen je nachtzicht en ben je dus even blind en moet je weer helemaal opnieuw wennen aan de duisternis. Een ander nadeel van het meenemen van accessoires is dat als je ‘s nacht in het bos even iets op de grond zet en je een paar stappen zet, je het kwijt kunt raken. Een camera en een goed objectief is vrijwel alles wat ik bij me wil hebben."

Heb je Canon-apparatuur?

Heb je Canon-apparatuur?

Registreer je apparatuur voor gratis advies van experts, onderhoud van apparatuur, toegang tot inspirerende evenementen en exclusieve aanbiedingen met Canon Professional Services.
Een vliegende uil die recht vooruit kijkt, met de vleugels naar beneden gebogen.

"Ik moet vrij korte sluitertijden gebruiken om de actie vast te kunnen leggen wanneer vogels vliegen", zegt Jonas. "De enige manier om dit te doen in de schemering is door de ISO-instelling te verhogen, maar camera’s als de Canon EOS-1D X Mark III en de Canon EOS R5 zorgen alsnog voor een heel scherpe beeldkwaliteit." Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X Mark II (inmiddels opgevolgd door de Canon EOS-1D X Mark III) en een Canon EF 400mm f/4 DO IS II USM-objectief en Canon Extender EF 1.4x III, ingesteld op 1/800 sec, f/5.6 en ISO2000. © Jonas Classon

Onlangs heb je een Canon EOS R5 aan je uitrusting toegevoegd. Wat voor invloed heeft de full-frame systeemcamera van Canon op je werk gehad?

"De EOS R5 is gewoon ongelooflijk. Ik ben er eigenlijk een beetje verdrietig om dat ik hem niet 10 jaar geleden al had. Als ik nu terugkijk, denk ik aan alle gemiste fotomomenten. Met de EOS R5 heb ik foto’s genomen van vliegende uilen in de duisternis en de autofocus met vogeldetectie is ongelooflijk. Met oudere camera's was het altijd een probleem om autofocuspunten te verplaatsen en ze uitgelijnd te houden met vliegende vogels, maar met de EOS R5 hoef je alleen maar te richten en op een knop te drukken. Ik heb foto’s waar de camera een vliegende uil vond tegen een drukke bosachtergrond. De camera richtte de autofocus meteen op de uil en begon hem te volgen terwijl hij tussen de bomen door en achter andere obstakels langs vloog. Als ik heel veel foto’s maak met autofocus tracking, is het opmerkelijk dat ze vrijwel allemaal scherp zijn. Ik ben gewoon verbaasd over hoe de camera dit doet in haast volledige duisternis.

"De optie voor belichtingssimulatie helpt ook goed. Deze zorgt voor een helder beeld in de zoeker waardoor nachtdieren veel makkelijker te volgen zijn ten opzichte van de optische zoeker van een spiegelreflexcamera. Je kunt er ook zekerder van zijn dat je de beste belichtingsinstellingen gebruikt. En ik gebruik niet alleen de zoeker. Het variangle scherm is ook fantastisch voor de compositie van foto's. Ik kan de camera ook op de grond zetten en het scherm omhoog draaien voor een duidelijk beeld en een compleet ander perspectief. Ik ben ook een grote fan van de stille sluiter. Deze is ideaal voor schuwe dieren en vogels die makkelijk schrikken."

Rotspartijen in Zion National park, Utah, VS, 's nachts. Er loopt een spoor van onscherp licht over de weg en de Melkweg is erboven in de lucht te zien.

De donkere kant: fotografie bij weinig licht

Valtteri Hirvonen ontwikkelde zijn techniek tijdens de donkere winters van Finland. Hier deelt hij zijn tips om opnamen te maken bij weinig licht.
Een close-up van de kop en borst van een uil die opzij kijkt, met een onscherpe maan die zichtbaar is door de takken.

Lange tele-objectieven zijn erg belangrijk als je intieme vogelportretten wilt maken. "Ik zal nooit zo dicht bij wilde vogels kunnen komen als ik zou willen, dus maak ik de meeste opnamen met ongeveer 600mm", zegt Jonas. Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X Mark II en een Canon EF 200-400mm f/4L IS USM Extender 1.4x-objectief, ingesteld op 560mm, 1/200 sec, f/5.6 en ISO3200. © Jonas Classon

Een vliegende uil die met een pannende camera wordt gevolgd. De bomen achter de uil zijn onscherp vanwege de beweging.

Jonas koos ervoor om deze vliegende uil niet in beweging vast te leggen. In plaats daarvan gebruikte hij een lage sluitertijd en pande hij de camera om een indruk te geven van de snelheid en het zelfvertrouwen waarmee de uil tussen de bomen door vloog. Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X Mark II en een Canon EF 400mm f/4 DO IS II USM-objectief, ingesteld op 1/20 sec, f/11 and ISO400. © Jonas Classon

Wat is je favoriete Canon-objectief voor zo een opdracht?

"Als je me een paar maanden geleden had gevraagd naar mijn favoriete objectief, zou ik ongetwijfeld de Canon EF 200-400mm f/4L IS USM Extender 1.4x hebben gezegd. Maar een paar maanden geleden ben ik de Canon EF 600mm f/4L IS III USM gaan gebruiken en ik ben nu een beetje van mening veranderd. Het heeft natuurlijk niet de mogelijkheden van een zoomobjectief om het perspectief te veranderen, maar het werkt fantastisch en met de extra f-stop in het grote diafragma kan ik in het donker langer fotograferen.

"Het zoomobjectief werkt echt goed voor wolven en grotere dieren, maar voor uilen en andere vogels werk je toch meestal al met de grootste brandpuntsafstand omdat je nooit echt dichtbij kunt komen. De beeldstabilisatie is zo goed in beide objectieven dat ik vanuit de hand foto's kan maken bij 1/50 sec en ze altijd scherp zullen zijn."

Raak je ooit verdwaald wanneer je foto's maakt in het donker?

"Meestal heb ik een smartphone bij me met een kaart-app en sla ik de locatie op waar ik mijn auto heb gelaten. Maar soms heb ik geen ontvangst en is de kaart niet meer dan een wit scherm. Het is wel eens gebeurd dat ik tot zonsopgang heb moeten wachten om terug te kunnen gaan naar mijn auto, maar dat vind ik niet erg. Soms is het leuk om de nacht buiten door te brengen en één te zijn met de natuur."

Matthew Richards

De uitrusting van Jonas Classon

Het belangrijkste materiaal dat professionals gebruiken om foto's te nemen

De uitrusting van Jonas Classon, met Canon-camera’s, -objectieven en -accessoires.

Camera's

Canon EOS R5

Vergeet wat je weet over systeemcamera's: de ongeëvenaarde prestaties van de EOS R5 zullen de manier waarop je fotografeert en filmt radicaal veranderen. "De EOS R5 is gewoon ongelooflijk", zegt Jonas. "De autofocus met vogeldetectie is fantastisch."

Canon EOS-1D X Mark III

De EOS-1D X Mark III is de ultieme creatieve uitrusting voor uitstekende prestaties bij weinig licht, deep learning-AF en 5,5K RAW-video. "Ik neem veel actiefoto’s en deze camera reageert razendsnel. De autofocus ervan is echt onmisbaar voor goede foto's", zegt Jonas.

Objectieven

Canon EF 600mm f/4L IS III USM

Een lichtgewicht 600mm f/4-objectief levert uitstekende beeldkwaliteit en gepolijste professionele prestaties. Jonas: "De prestaties zijn ongelooflijk en met de extra f-stop in het grote diafragma kan ik ‘s nachts tot laat blijven fotograferen."

Canon EF 200-400mm f/4L IS USM Extender 1.4x

Een professioneel 200-400 mm f/4-objectief met ingebouwde 1,4x-extender die de brandpuntsafstand vergroot tot 280-560 mm. "De Night Hunter-foto heb ik een dag nadat ik dit objectief had gekocht gemaakt en zonder dat objectief was me dat nooit gelukt. De zoommogelijkheden waren absoluut onmisbaar. Het was voorbestemd", zegt Jonas.

Canon EF 70-200mm f/2.8L IS III USM

De opvolger van de EF 70-200mm f/2.8L IS II USM waar Jonas voorkeur naar uit gaat, is nu nog beter in fel licht en is ontworpen om te werken onder de meest uitdagende omstandigheden. Jonas zegt: "Ik gebruik dit objectief erg vaak. Het is een geweldige allrounder. Als je iets meer wilt laten zien van de omgeving van een vogel of hun wereld, is dit een fantastische keuze."

Canon EF 24-105mm f/4L IS II USM

De EF 24-105mm f/4L IS II USM is ideaal voor fotografen die een enkel objectief willen meenemen op locatie. Dit objectief levert een verbluffende beeldkwaliteit met geavanceerde beeldstabilisatie. "Ik gebruik dit objectief voor video’s tijdens expedities omdat het een erg breed brandpuntbereik heeft. Het is erg handig wanneer je niet alles mee kunt nemen", aldus Jonas.

Accessoires

Canon Speedlite 600EX II-RT

"Je moet erg voorzichtig zijn met het gebruik van een flitser bij vogels", zegt Jonas. "Maar soms kan een flitser heel nuttig zijn, dus het is handig om dit accessoire bij me te hebben als ik er ruimte voor heb. De combinatie van kunstlicht en natuurlijk licht kan foto’s naar een hoger niveau tillen."

Gerelateerde artikelen

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Klik hier voor inspirerende verhalen en het laatste nieuws van Canon Europe Pro