Magnum Retold: op zoek naar het Mexico van Henri Cartier-Bresson met de Canon EOS R

Twintig jaar geleden kwam Jérôme Sessini aan in het uitgestrekte, dichtbevolkte Mexico-Stad. Zonder het toen al te beseffen trad hij in de voetsporen van Henri Cartier-Bresson, die daar meer dan 60 jaar eerder op 26-jarige leeftijd was geweest. "In zekere zin is Mexico de plek geweest waar hij fotograaf is geworden, en met mij is het ook zo gegaan," zegt Jérôme.

De Franse fotojournalist en Canon-ambassadeur heeft grote nieuwsgebeurtenissen in het Midden-Oosten, Afrika en op de Balkan gefotografeerd, maar wat zijn carrière sinds 2008 heeft bepaald, is zijn lopende werk over Mexicaanse drugskartels onder de titel "So far from God, too close to the USA". Toen hij de kans kreeg om deel te nemen aan het project Magnum Retold, dat ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan van het agentschap de Magnum-fotografen van nu uitnodigt om terug te kijken op het werk van hun voorgangers, koos hij voor de Mexico-serie van Cartier-Bresson.

En toch, op de vraag door wie hij is beïnvloed, noemt Jérôme Amerikaanse documentairefotografen uit de jaren 50 en 60, zoals Mark Cohen en Diane Arbus, en niet zozeer Cartier-Bresson. "Dit Mexicaanse werk is een uitzondering [binnen het geheel van zijn werk], maar daarom vind ik het juist leuk," zegt hij. "Cartier-Bresson had het nog niet over het beslissende moment. Het was vrijer. Voor mij zit er een duistere poëzie in dit werk, die ik in zijn latere werk niet terugvind, want dat is meer klassiek, meer clean, meer gecontroleerd."

Tot nu toe is Jérôme twee keer naar Mexico geweest om aan dit project te werken, eind 2018 een paar weken en daarna nog een keer een maand. Hij is van plan om in december 2019 terug te keren voor een laatste bezoek. Hij besloot voor de serie de Canon EOS R te gebruiken, omdat dat wat hem betreft de meest geschikte camera was.

"Het formaat van de Canon EOS R was precies goed voor dit project – klein, licht en snel," zegt hij. "Ik werkte voornamelijk op straat, verplaatste me te voet of per metro, dus ik mocht beslist niet opvallen. Diefstal is een groot probleem in Mexico-Stad, dus je moet oppassen dat je je apparatuur niet laat zien."

De afgelopen zes of zeven jaar heeft Jérôme een voorkeur gehad voor een beeldverhouding van 4:3 en met de EOS R kon hij in de camera zelf de middenformaat-look bereiken die hij in gedachten had, zonder achteraf te hoeven bijsnijden.

In zijn tas had hij drie objectieven: een Canon RF 35mm F1.8 Macro IS STM, een Canon RF 24-105mm F4L IS USM en een Canon EF 100mm f/2.8L Macro IS USM, plus een Canon Vattingadapter EF-EOS R. Hij nam ook een flitser mee en een plakboek met twintig foto's van Cartier-Bresson om inspiratie op te doen.

"Ik vraag mensen om in de camera te kijken – ik probeer niet net te doen alsof ik geen foto's maak," zegt hij. "Ik gebruik flitslicht, omdat je daarmee van die diepe details op de huid krijgt, en het 100mm-objectief, omdat ik daarmee een close-up van het gezicht kan maken, maar tegelijkertijd voldoende afstand kan houden tot de persoon die ik fotografeer. Mensen voelen zich niet op hun gemak wanneer je de camera recht in hun gezicht duwt. Ik vond de kwaliteit van de macro ook erg goed."

Jérôme's verslag van de Santa Muerte-rozenkrans ligt daarentegen in tussen straat- en reportagefotografie. Deze gebedsdienst, die plaatsvindt in Tepito, in Mexico-Stad, op de eerste zondag van de maand, is gewijd aan de Heilige Dood. "Mexico heeft altijd al een zekere cultuur rond de dood gekend, maar sinds ongeveer 2008 is het sterker geworden na een grote oorlog met het kartel," legt Jérôme uit.

"Als reactie zijn sommige mensen de dood gaan vereren. Het is een reëel probleem voor de Katholieke Kerk. Tijdens de ceremonie zijn veel mensen high en bijna in trance – door weed, crystal meth of drank."

Om de ceremonie te fotograferen bij wisselend licht voorzag Jérôme de Canon EOS R van een Canon RF 35mm F1.8 Macro IS STM-objectief. “'s Morgens zet je hem aan en dan doet hij het tot 's avonds laat," zegt hij. "Overdag was het licht te sterk en ik was niet tevreden met de opnamen die ik had gemaakt, dus besloot ik later terug te komen, tussen 20:00 en 22:00 uur. 's Nachts is de sfeer indringender. Normaal gesproken is het een gevaarlijke buurt, maar de mensen gaan zo op in de ceremonies dat ze je zonder enig probleem foto's laten maken. Ik heb de gevoeligheid verhoogd van ISO 3200 naar 6400 om de scène vast te leggen."

Hoewel hij meer dan twintig keer in Mexico is geweest en in Mexico-Stad in 2001 zelfs zijn vrouw heeft ontmoet, had Jérôme daar tot nu toe nog niet gewerkt. "Het is een enorme stad, een echt ruige stad," legt hij uit. "De eerste keer dat ik naar Mexico ging, boezemde de grootte van de stad me ontzag en angst in. Ik had er gemengde gevoelens bij. Daarna heb ik Mexico-Stad altijd achter me gelaten, omdat ik het er te gewelddadig vond."

Bij het werken aan dit project moest hij wel denken aan de vrijheid die Cartier-Bresson al die jaren eerder had genoten, voordat de kartels de baas waren, in een tijd dat fotografen minder werden gewantrouwd en reizen meer een noviteit was.

"De Atlantische Oceaan oversteken naar Latijns-Amerika was toen zoiets als een reis naar de maan," zegt hij. “Dat moet ongelooflijk zijn geweest. Ik kende Mexico-Stad, dus ik keek er niet met dezelfde ogen naar, en ik moest alles van tevoren voorbereiden. Cartier-Bresson werkte op straat en maakte opnamen van alles wat hij maar wilde. Het is een totaal andere benadering."