ARTIKEL

Jean Chung documenteert het leven van echte vrouwen in conflictgebieden

Amina, 13, surrounded by her classmates. Taken on Monday 30 October 2006 on a Canon EOS 5D.
Amina, 13, midden, staat tussen haar klasgenootjes bij het alfabetiseringscentrum dat werd opgericht door de Afghaanse ngo 'Humanitarian Assistance for the Women and Children of Afghanistan' in Kabul, Afghanistan. Gefotografeerd op 30 oktober 2006 met een Canon EOS 5D. © Jean Chung

Jean Chung gelooft rotsvast in vrouwen en hun overlevingskracht en heeft daar goede redenen voor. Ze fotografeert hen al haar hele carrière lang in oorlogsgebieden, armoede en als overlevers van seksueel geweld.

Ze is afkomstig uit Seoul, Zuid-Korea. Nu werkt ze er voor bedrijven zoals Getty Images, The New York Times en Bloomberg. Maar ze heeft ook jarenlang rondgereisd om zich te verdiepen in samenlevingen uit de hele wereld, voornamelijk in postkoloniaal Afrika. Tijdens haar reizen voelde ze voortdurend dat het haar taak was om de aandacht van de wereld te vestigen op de stille overlevers van rampen.

Mapendo Sakina, 20, with a son who was born out of rape by two Rwandan rebels. Shot on a Canon EOS 5D.
Mapendo Sakina, 20, uiterst links, met de zoon die ze kreeg nadat ze werd verkracht door twee Rwandese rebellen in 2007. Ze staat bij haar familie in Kichanga, DR Congo, in maart 2009. Mapendo wil graag wiskundeleraar worden. Gemaakt met een Canon EOS 5D. © Jean Chung

Gemotiveerd om voor verandering te zorgen

In de vroege jaren 90 stak Chung de Stille Oceaan over om fotografie te studeren en te gaan werken in New York City. Eind augustus 2001 verhuisde ze naar Columbia in Missouri voor een postuniversitaire opleiding fotojournalistiek. Twee weken later gebeurden de terroristische aanvallen van 11 september. Ze raakten de fotografe diep. "Voor mij was 9/11 een enorme persoonlijke schok. Hoe kon een mens zo haatdragend worden? Ik wilde weten wat de islam was, ik wilde meer weten over moslims. Ik moest te weten komen waarom ze zo kwaad waren op Amerika en Israël." Deze vragen hebben sindsdien de hele werkmethode van Chung gekleurd.

A group of Congolese survivors of sexual violence drink milk inside a Kichanga transit centre before heading to DR Congo’s Nyanzale camp for internally displaced people.
Congolese slachtoffers van seksueel geweld en een kind dat werd verwekt tijdens een verkrachting, drinken warme melk in een transitcentrum in Kichanga. Van daaruit reizen ze verder naar het Nyanzale-kamp voor binnenlandse vluchtelingen in de DR Congo. Deze foto is genomen in maart 2009. Gemaakt met een Canon EOS 5D. © Jean Chung

Door de ogen van een vrouw

Tijdens haar eerste voorjaarsvakantie reisde ze naar Israël en de Westelijke Jordaanoever om zelf te onderzoeken wat er aan de hand was. "Terwijl ik in die regio was, blies een zelfmoordterrorist zichzelf op tijdens een feestmaal in Netanya. Ik ging ernaartoe, nam foto's en bezocht daarna ziekenhuizen op de Westelijke Jordaanoever. Deze reis was een keerpunt voor mij. Die ervaring heeft me de ogen geopend voor de overheersing van de westerse wereld over de islamitische wereld, dus wilde ik alles leren over de relatie tussen de verschillende culturen."

Na haar opleiding voelde Chung een onweerstaanbare drang om terug te keren naar de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever, waar ze vastlegde hoe de vrouwen in de streek omgingen met het leven in een conflictgebied. "Ik dacht aan hoe moslims werden beschreven in de Amerikaanse media en aan mijn eigen ervaringen. Toen begon ik de twee met elkaar te vergelijken. Als vrouw waren er heel wat dingen die ik niet mocht doen. In deze landen is er een sterke segregatie tussen mannen en vrouwen." En toch: "omdat de meeste fotojournalisten mannen waren, werd er te weinig verslag uitgebracht over vrouwen." Daar zag Chung haar kans.

Survivors of sexual violence attending a church service on Easter Day in Goma, DR Congo. Shot on a Canon EOS 5D.
Deze slachtoffers van seksueel geweld wonen een misviering bij op Pasen in Goma, DR Congo. Gemaakt met een Canon EOS 5D. © Jean Chung

In 2006 kocht ze een ticket enkele reis naar Afghanistan, waar ze in Kabul haar tijd doorbracht op de kraamafdeling van een ziekenhuis. Ze sloot er vriendschap met de vrouwen. Hier begon Chung aan haar verhaal over moedersterfte, dat haar carrière zou definiëren.

Ik breng geen oorlogen in beeld, ik breng de nasleep ervan in beeld door de ogen van een vrouw.

"Ik breng geen oorlogen in beeld, ik breng de nasleep ervan in beeld door de ogen van een vrouw," vertelt Chung. "Mensen vergeten soms dat vrouwen geen minderheidsgroep zijn. Wij zijn de helft van de wereldbevolking. Ik vind dat de helft van de wereldbevolking gehoord moet worden. De meeste oorlogen worden gevoerd door mannen, maar de vrouwen zijn slachtoffers. Ik wil het verhaal vertellen van de vrouwen die proberen te overleven."

Ze heeft natuurlijk gelijk. Fotografie in het algemeen, en oorlogsfotografie in het bijzonder, is een mannenwereld. En de beelden die die mannen maken, weerspiegelen dat. Niet omdat mannen alleen de gevechten zien of zich daarop concentreren, maar omdat mannen soms slechts beperkt kunnen of mogen omgaan met vrouwen, vooral in islamitische landen. "Van WOII hebben we beelden van de landing in Normandië en foto's van Robert Capa. Van de Vietnamoorlog herinner ik me natuurlijk de vreselijke dood van de burgerslachtoffers, maar ook gewonde en stervende Amerikaanse soldaten. Hoewel we weten dat er veel seksueel geweld was in Vietnam, waren er amper verslagen hierover. Zelfs nu is er nog steeds behoefte aan meer vrouwelijke journalisten, vooral fotografen."

Masika Katsuva stands with the orphans she was taking care of inside her compound in Minova, South Kivu, DR Congo.
Masika Katsuva, een slachtoffer van seksueel geweld, staat bij de weeskinderen die ze verzorgt in Minova, Zuid-Kivu, DR Congo. Deze foto is genomen in juni 2014. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een EF 24-70mm f/2.8L-objectief. © Jean Chung

Chung moest Afghanistan verlaten in 2007, toen de Koreaanse overheid haar burgers beval het land te verlaten na de kidnapping van een invloedrijk persoon. Ze moest op zoek naar een nieuw thuis. "Ik koos Afrika omdat het een nieuwe plek was voor me, een nieuw continent. Ik wilde mijn tweede of derde leven ergens anders beginnen." In 2008 kwam ze aan in Kinshasa. Ze wist niet waar ze heen moest en wat er aan de hand was, maar ze ontdekte al snel dat ze aan de verkeerde kant van een enorm land was terechtgekomen.

Toen ze hoorde welke gruwelijkheden zich afspeelden in Oost-Congo, reageerde ze instinctief: "Het seksuele geweld in die regio was wreed, echt onmenselijk. Het voelde alsof het geschreeuw van die vrouwen bleef echoën in mijn hoofd. Daarom ging ik naar Goma [een hoofdstad in het oosten van de DR Congo]. Het was ongelooflijk inspirerend om deze vrouwen, deze overlevers, te ontmoeten. Toen besefte ik dat het mijn levensdoel was om ervoor te zorgen dat de hele wereld hun stem hoort."

De emotionele impact

In 2011 bleek dat Chung leed aan posttraumatische stressstoornis (PTSS), waardoor ze niet langer kon reizen. "Ik had ontelbaar veel doden gezien. Ik was nooit in behandeling geweest voor PTSS en opeens kwam alles op me af. Als je omgeven bent door verschrikkelijke taferelen, kan dat je gek maken. Ik was ernstig ziek. Maar dankzij mijn ouders, die me steeds bleven steunen, herstelde ik langzaam."

Als je omgeven bent door verschrikkelijke taferelen, kan dat je gek maken. Ik was ernstig ziek.

In 2012 dwong ze zichzelf om op een vliegtuig te stappen en de gevolgen van de tsunami in Japan te gaan fotograferen. Daar kon ze de situatie veel beter verwerken dan ze had verwacht. "Ik was gestopt met subsidies aan te vragen en over [de wereld] na te denken. Ik wilde gewoon voor mezelf werken, niet voor anderen, uitgezonderd voor de mensen op mijn foto's of voor goede doelen. Ik dacht: 'Wat kan ik doen met de talenten die ik heb? Hoe kan ik zorgen voor verandering?' Ik spreek niet veel talen en heb maar weinig talenten, op fotografie na. Dat wilde ik gebruiken om iets goeds te doen."

Rebecca Chol Bul, a Nuer woman and survivor of sexual violence by two Dinka soldiers, whistles inside a church during a service at Bidi Bidi refugee camp, Uganda. She is surrounded by the congregation, which is mostly comprised of Nuer refugees.
Rebecca Chol Bul, midden, is een Nuer-vrouw en slachtoffer van seksueel geweld door twee Dinka-soldaten in Juba, Zuid-Soedan. Hier fluit ze tijdens een misviering in een kerk waarvan de gemeenschap voornamelijk uit Nuer-vluchtelingen bestaat. De kerk ligt in het Bidi Bidi-vluchtelingenkamp, Oeganda. De foto is genomen in oktober 2017. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een EF 24-70mm f/2.8L-objectief. © Jean Chung

Die drang om mensen niet alleen te fotograferen, maar ook te helpen, zorgde ervoor dat ze terugkeerde naar Afrika. Door haar werk in Congo en Sierra Leone is Chung de spreekbuis tussen een Koreaanse ngo en grassrootsorganisaties in de DR Congo. Daardoor werd haar gevraagd terug te gaan in 2014. Vanaf dat moment hervond Chung haar passie: ze werkte in de Centraal-Afrikaanse Republiek en ging daarna vrouwelijke Syrische vluchtelingen fotograferen in Griekenland.

Vrouwen in Afrika documenteren

Chung merkt op dat "veel fotojournalisten afkomstig zijn uit landen die vroeger koloniseerden, zoals het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Mijn perspectief is dus een beetje anders. Mensen vragen me soms: 'Waarom Afrika? Je bent toch Koreaans?' Nu weet ik het antwoord: ik kom uit een land dat ooit net zo was als veel landen in Afrika. Ik voel me diep verbonden met de mensen die er wonen.

Dit is hoe ik mijn leven wil invullen.

"Nog niet zo lang geleden was Zuid-Korea een kolonie. Er was een burgeroorlog waarbij internationale grootmachten betrokken raakten; we denken dat we nog steeds in oorlog zijn. Aan het einde van de 20e eeuw moesten vrouwen zich bedekken in het openbaar, was polygamie legaal en waren we op economisch en maatschappelijk vlak niet zo verschillend van veel landen in Afrika en het Midden-Oosten waar nu conflicten woeden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kenden we seksslavernij en waren we straatarm. Na de Koreaanse Oorlog was ons bbp lager dan dat van Zimbabwe. Het huidige Afrika is het vroegere Korea. Wij Koreanen mogen niet vergeten hoe ons verleden eruitzag, waar we vandaan komen en wat we hebben meegemaakt.

"Ik wil met mijn foto's bewijsstukken, documentatie en beelden vastleggen van de wereld en het leven van vrouwen in Afrika op dit moment. Dat wil ik zoveel mogelijk doen: zinvol werk leveren als mens, als afstammeling van een 'zwak' land. Dit is hoe ik mijn leven wil invullen."

Jean Chungs beste tip voor een goede verstandhouding met je onderwerp

'Behandel de persoon die je fotografeert, altijd met respect. Dwing niemand om je te vertrouwen. Je moet zelf aan hen bewijzen dat je hun vertrouwen waard bent, bijvoorbeeld door begrip te tonen en duidelijk en beleefd te communiceren. Wanneer ik diepgaande reportages fotografeer en schrijf, interview ik mensen voor ik foto's van hen neem. Ik probeer iets over hen te leren en goed te luisteren. Als ik de persoon en de situatie niet goed begrijp, kan ik de boodschap ook niet overbrengen aan de mensen die mijn artikelen lezen."

Geschreven door Lottie Davies


Raadpleeg de productpagina voor meer informatie over de nieuwste EOS 5D-camera, de EOS 5D Mark IV.

Canon Professional Services

Leden krijgen toegang tot CPS Priority Support, zowel lokaal als op grote evenementen, een snelle Fast Track-reparatieservice en mogen, afhankelijk van het niveau van het lidmaatschap, gratis materiaal lenen en profiteren van een kosteloze retourzending plus kortingen bij onderhoud. Ook kunnen ze gebruikmaken van exclusieve ledenaanbiedingen.

Aanmelden

Ontdek meer

Canon Professional Services