Electronic IS en IBIS versus gimbal: wat is er wel en niet mogelijk met ingebouwde camerastabilisatie?

Canon staat bekend als pionier op het gebied van beeldstabilisatietechnologie (IS, Image Stabilizer). Na de lancering van ‘s werelds eerste verwisselbare spiegelreflexcamera-objectief met beeldstabilisatie in 1995, introduceerde Canon ook de eerste camera’s met In-body IS (IBIS,) waarmee tot wel 8-stops beeldstabilisatie mogelijk is in de camera – de Canon EOS R5 en EOS R6.

Videostabilisatietechnologie blijft zich ontwikkelen. Veel van de professionele videocamera’s uit de Canon Cinema EOS-serie beschikken over 5-assige Electronic IS (EIS) en op hybride camera’s uit de EOS R System-serie vind je Movie Digital IS.

Al deze stabilisatietechnologieën – optische, In-Body en digitale IS – werken naadloos samen om een aanzienlijk verbeterd niveau van stabiliteit te krijgen bij het maken van je video’s, zoals de onderstaande voorbeeldopnamen (gefilmd op een EOS R6 Mark II) illustreren. Hoe maken deze geavanceerde beeldstabilisatietechnologieën van Canon het werk van filmmakers dan zo eenvoudiger? En betekent dit dat je dan ook geen gimbal meer hoeft te gebruiken?

Lees hier over de vrijheid die Canon Ambassadors Francesca Tosarelli en Ulla Lohmann ervaren dankzij Electronic IS, IBIS en objectieven met IS. Francesca maakt journalistieke reportages en documentaires voor verschillende broadcasters – hierop baseert ze ook films in cinéma vérité-stijl waarin ze personen volgt van dichtbij. Haar collega Ullla is fotojournalist en fillmmaker gespecialiseerd in documentaires, expedities en avontuur.

Hoewel beiden in het verleden wel gimbals hebben gebruikt om vloeiende opnamen te krijgen, vertrouwen ze nu grotendeels op de beeldstabilisatiefuncties die zijn ingebouwd in hun Canon-camera’s en -objectieven.

Technologie voor beeldstabilisatie in de camera heeft een groot aantal voordelen. Het kan je opnamen stabiliseren ook wanneer je objectieven zonder IS gebruikt en het is een stuk handiger en sneller te gebruiken dan een gimbal. IBIS en Electronic IS zijn beide stabilisatietechnologieën in de camera maar ze werken op verschillende manieren.

"Als je een camera met IBIS hebt, wordt de sensor steeds wat verplaatst om camerabeweging te corrigeren", legt Product Specialist van Canon Europe, Aron Randhawa uit. "Dat is geweldig als je een fotograaf bent en opnamen met een lange sluitertijd maakt, waarbij je vroeger altijd een statief moest gebruiken."

Moderne gimbals maken gebruik van motoren, bewegingssensoren en computeralgoritmen om camerabeweging te stabiliseren, met 3-assige modellen die op-/neerwaartse, zijwaartse en ronddraaiende beweging corrigeren.

Voor langere opnamen waarbij veel moet worden gelopen of gerend of onderwerpen die continu verschillende kanten op bewegen, biedt een gimbal de beste beeldstabilisatie. Daarom gebruikte Francesca bewust een gimbal voor haar documentaire over vrouwenvoetbal als verbindende factor voor vrouwen in het Italiaanse Ancona.

"Ik wilde met een heel snelle speelster meerennen die de topscorer van haar team was", zegt Francesca. "Gezien haar enorme snelheid moest ik een camera, objectief en gimbal gebruiken die me samen een goede balans boden qua prestaties en gewicht. De Canon EOS R5 C-camera, het EF-S 17-55mm f/2.8 IS USM-objectief en de DJI RS 3 Pro-gimbal bleken de perfecte combinatie om met mijn opnamen het gevoel van actie over te brengen."

In dit soort situaties is een gimbal of steadicam de enige optie. Maar hoewel gimbals het voor solo-filmers eenvoudig maken om vloeiende opnamen te krijgen vanuit de hand, hebben ze ook een aantal nadelen. De belangrijkste hiervan zijn het extra gewicht, de grootte en de accuvereisten die ze met zich meebrengen. Er is ook tijd nodig om handmatig de camera en het objectief op de gimbal te plaatsen – en de aanpassingen die moeten worden gedaan als je het objectief wilt vervangen of extra accessoires wilt toevoegen. Alleen in extreme situaties zoals het rennen naast een sporter, is het onmogelijk om professionele resultaten te krijgen zonder gimbal. Met een camera en objectief met beeldstabilisatie ben je echter een stuk flexibeler en heb je direct je camera paraat.

Voor haar reportage- en documentairewerk werkt Francesca vaak alleen, waardoor ze niet altijd de tijd of mogelijkheid heeft om een gimbal of andere accessoires aan haar camera te bevestigen.

"Vaak gebruik ik alleen een handgrip aan de bovenkant zodat ik snel de camera kan pakken, met daarop dan een shotgun- en wireless microfoon aangesloten", zegt ze. "Ik moet mijn camera vaak op een minder geschikte ondergrond plaatsen, zoals puin op de grond. Omdat ik altijd snel moet kunnen reageren op actie, is het belangrijk dat ik mijn video- en audio-uitrusting zo klein en compact mogelijk houd.

"Voor al mijn films vertrouw ik op de beeldstabilisatietechnologie van Canon voor het maken van opnamen vanuit de hand. Ik gebruik hoogstens een monopod die snel te bevestigen en weer los te koppelen is. Voor mijn documentaire over protesterende jonge milieuactivisten in Bagdad, Irak, gebruikte ik de Canon EOS C300 Mark II vanuit de hand. Zo kon ik daar op het Tahrir-plein snel bewegen tijdens de protesten, en enige momenten later dezelfde apparatuur gebruiken om in een intiemere setting met een van de hoofdrolspelers te spreken.

"Als sommige beelden niet helemaal vloeiend zijn omdat ik aan het rennen was, hoeft dat visueel niet per se een probleem te zijn", voegt Francesca eraan toe. "Ik film de realiteit en het ware verhaal van een chaotische scène hoeft er voor mij niet esthetisch perfect uit te zien. Het is tenslotte geen fictie."

Zowel Francesca als Ulla maken vaak opnamen in omgevingen waar het gebruik van een gimbal onpraktisch is. "Ik heb zelfs helemaal geen gimbal meer – ik heb hem verkocht", geeft Ulla toe. "Ik maak vaak opnamen tijdens expedities, en ik heb niets aan een gimbal als ik in grotten, lavatunnels en vulkanen werk.

"Ik zou misschien mijn werk met 1% kunnen verbeteren, maar een gimbal is gewoon te zwaar en te groot om met me mee te dragen. Bovendien krijg ik met de beeldstabilisatie in de camera ontzettend goede resultaten."

Tijdens haar trip naar de Etna – Europa’s meest actieve vulkaan – kon Ulla optimaal gebruikmaken van de IBIS en EIS op haar Canon EOS R6. "Ik maakte opnamen vlak bij de lavastroom", legt ze uit, "zelfs zo dichtbij dat ik mijn schoenen verbrandde."

"Ik stond op lava dat nog maar net was afgekoeld, dus het was nog steeds erg heet onder mijn voeten en onstabiel. In dit soort situaties kun je niet rustig geconcentreerd, langzaam vanuit de heup bewegen en een paar mooie camerabewegingen maken. Je kunt maar kort op dezelfde positie blijven. Je moet opletten waar je loopt en direct je materiaal opnemen. Ik moest dus de camera vanuit de hand gebruiken en de beeldstabilisatie werkte perfect."

Hoewel Francesca en Ulla vaak in bijzonder uitdagende omgevingen werken waar een gimbal onbruikbaar is, kan gebruik van een gimbal toch nuttig zijn, met name als je zwaardere camera’s en objectieven gebruikt, prestaties en resolutie absoluut perfect moeten zijn, of je de camera op hoge snelheid moet bewegen. Electronic IS, IBIS, en optische IS in het objectief bieden je echter de mogelijkheid om je camera-uitrusting licht te houden en spontanere opnamen te maken – met snelle beschikbaarheid, meer vrijheid, en meer creatieve mogelijkheden.