Snelle fiets, snelle fotograaf: hoe Matt Ben Stone zijn Canon-uitrusting gebruikte om een wereldrecord fietsen te fotograferen

Toen Denise Mueller-Korenek op de fiets stapte achter een professionele racewagen om over de zoutvlakten van Utah te fietsen met een snelheid van meer dan 290 km/u, wist ze dat haar poging totaal verkeerd zou kunnen aflopen. Commercieel fotograaf Matt Ben Stone kreeg de opdracht om dit hopelijk record-brekende moment vast te leggen. Er stond heel wat op het spel voor Denise en Matt.

Denise liep het risico dat de poging in een verschrikkelijk ongeluk zou eindigen. Om het Paced Bicycle Land Speed-record te breken, moest ze bijna zo snel fietsen als een Japanse bullet train en sneller dan de maximale loopsnelheid van een cheetah, 's werelds snelste landdier. Het is absoluut geen natuurlijke snelheid voor iemand op een fiets.

Voor Matt betekende een opname maken van de raceauto met de fiets erachter, perfect scherp en op een veilige afstand, dat hij een efficiënte workflow en een reeks zorgvuldig geselecteerde objectieven nodig had om ervoor te zorgen dat hij het record-brekend moment niet zou missen.

De planning begon al lang voor de fotosessie. "Ik kreeg ongeveer een jaar van tevoren de opdracht rechtstreeks van Denise en haar team. Normaal gesproken krijg ik opdrachten van branding- en ontwerpbureaus en dan heb je een paar weken, of misschien een deadline van een maand, dus qua aanlooptijd was dit echt ongewoon", vertelt Matt.

Een vijandige omgeving

Elke dag moest het team alles meenemen wat ze nodig hadden, van tenten tot voedsel en water. Ze moesten een GPS-positie gebruiken om de plaats van de Speed Week te vinden. "Om je een idee te geven van de omvang van de zoutvlakten: als je zou proberen van de ene kant naar de andere kant te rijden, dan zou het je met 160 km/u ongeveer drie uur kosten. Dat is dus nogal een afstand", zegt Matt.

Hij werkte vanuit de achterbak van een SUV en nam een mobiele hotspot en SD-kaarten met Wi-Fi mee, zodat hij kleine JPEG-bestanden naar zijn laptop kon downloaden en snel kon reageren op aanvragen van media. Volgens Matt gaan de komende jaren steeds meer fotografen ook de rol vervullen van sociale-mediaredacteur.

"Ik denk dat dit steeds vaker voorkomt. Zeker als je met een merk direct op een evenement werkt, is daar vraag naar. Er is vraag naar professionele kwaliteitsbeelden, maar op een realtime manier."

Hij koos een plek tussen de markeringen van drie en vier mijl, op flinke afstand van het traject - voor het geval een auto met grote snelheid zou slippen op de vlakke zoutgrond. Door de hittewaas aan de horizon kon Matt Denise niet zien aankomen. In plaats daarvan had hij een kortegolfradio waarmee hij kon afstemmen op een publieke zender, om zo te weten wanneer Denise vertrok.

Matt wist dat er een uiterst klein tijdvenster was om de opname te maken als Denise eenmaal van start was gegaan, dus had hij de handmatige scherpstelling op zijn Canon EF 400mm f/4 DO IS II USM-objectief ingesteld op bijna-oneindig. "Denise reed in een rechte lijn, dus op grond van eerdere deelnemers die het traject volgden, kon ik goed scherpstellen. De focus was vergrendeld, waardoor je een beetje meer power krijgt als het gaat om transportsnelheid en framerate", legt hij uit.

"Ik probeerde opnamen te maken met de 2x converter van het objectief, om 800mm te krijgen. Maar met die brandpuntsafstand volg je zo'n piepklein voorwerp binnen het frame, met zo'n hoge snelheid dat de kadrering lastiger werd. Mijn aantal opnamen lag veel lager, gewoon vanwege de snelheid waarmee ik fysiek kon volgen en pannen. Dus bleef ik bij het 400mm objectief en ging ik later bijsnijden. De mogelijkheid om bij te snijden is een van de voordelen van de camera's uit de 5D-serie."

Het Canon EF 400mm f/4 DO IS II USM-objectief is voorzien van naadloos aansluitende dubbellaagse Diffractive Optical-elementen (DO) die overstraling helpen reduceren, een handige functie in het felle zonlicht op de zoutvlakten. Een andere reden dat Matt graag werkt met dit speciale objectief is de draagbaarheid. "Het gewicht was een cruciale factor voor me met het oog op vliegen en de bijbehorende beperkingen en limieten. De Diffractive Optics-versie (DO) past in een rugzak, terwijl je voor het Canon EF 400mm f/2.8L IS III USM-objectief een flightcase nodig hebt."

Vanwege de extreem heldere omstandigheden schakelde Matt de functie Lichtetonenwaarschuwing in op zijn Canon EOS 5D Mark III, zodat hij een melding zou krijgen bij overbelichting in lichtere delen. "Om je een idee te geven van de hoeveelheid licht daar: ik fotografeerde vaak bij 1/1000 sec, f/13 en ISO100. Het is zó helder daar. Zelfs met lange objectieven was er geen reden om de ISO te verhogen", zegt Matt. Hij nam zelfs een donkere doek mee, zoals die werd gebruikt bij oude analoge veldcamera's, om over zijn hoofd te trekken wanneer hij op zijn laptop opnamen bekeek en kleuren corrigeerde.

"De zon is zo enorm reflectief, het lijkt wel of je aan het skiën bent. Er zijn gevallen bekend waarbij mensen op de gekste plaatsen verbrand waren. Ook het zout is erg agressief en schadelijk", vertelt Matt. Elke avond controleerde hij zijn hele uitrusting en reinigde alles met een speciale blaasbalg, om de optische elementen schoon te houden. Daarnaast moest hij 's avonds in zijn hotel alle accu's opladen, om de volgende dag 12-14 uur zonder elektriciteit op de zoutvlakten te kunnen werken.

Beat that, Fred!

Toen de opname van het zijprofiel was gemaakt, moest Matt zich naar de finish haasten. Daar verwisselde hij het Canon EF 400mm f/4 DO IS II USM-objectief voor een Canon EF 35mm f/1.4L II USM-objectief, om het geluk en de feestelijkheden van het record-brekende team vast te leggen met autofocus en een hoge framerate. "Ik gebruikte enkelvoudige AF, en naarmate de gebeurtenissen zich voltrokken, speelde ik met het focuspunt binnen het frame", vertelt hij.

Toen Denise en Shea de finish bereikten en te horen kregen dat ze inderdaad het record hadden gebroken, slaakte Matt een zucht van opluchting. "Er waren nogal wat risico's aan verbonden. Je bouwt een hele hype en al die spanning op en dan kan er plotseling iets verkeerd gaan", zegt hij. "Het is niet te vergelijken met een voetbalwedstrijd of een wielerkoers waarbij iemand wint, wat er ook gebeurt. Uiteindelijk hadden ze het record ook niet kunnen breken, of de poging had veel ernstiger gevolgen kunnen hebben. Het is knap angstaanjagend wanneer je eraan denkt dat er levensveranderende consequenties zijn, in goede en slechte zin."

Na de poging bleek dat Denise een gemiddelde reed van 183,932 mph (296 km/u), waarmee ze niet alleen haar eigen persoonlijke record van 147,74 mph (238 km/u) uit 2016 verbrijzelde, maar ook het record van 167 mph (269 km/u) bij de mannen, in 1995 neergezet door de Nederlandse fietser Fred Rompelberg. Volgens de Amerikaanse radiozender NPR kan het resultaat van Denise ertoe leiden dat Guinness World Records stopt met onderscheid maken naar gender bij snelheidsrecords op de fiets. Volgens zeggen riep Denise na de zege triomfantelijk uit: "Beat that, Fred!"

Voor Matt was de mate waarin er in de hele wereld werd gesproken over het evenement een complete verrassing. "Ik heb net de cijfers terug voor de foto's die werden verspreid toen het verhaal naar buiten kwam. De hele wereldpers had belangstelling, zo'n 360 nieuwsmedia, echt een gekkenhuis."

Zijn "volgende stap", zegt Matt, is "investeren in een Canon EOS-1D X Mark II. Maar met het oog op de gewichtsbeperkingen bij vliegreizen en voldoende bewegingsvrijheid bij de fotosessies, was de lichtere en kleinere Canon EOS 5D Mark III de juiste keuze voor deze opdracht."

Matts drie cruciale tips voor record-brekende opnamen

1. Ga voor snelheid
"Koop de snelste geheugenkaarten die er zijn. Zo kun je langer fotograferen met de hoogste framerate van je camera voordat de buffer volloopt."

2. Zorg ervoor dat je snel kunt reageren
"Je snel kunnen bewegen en reageren is het allerbelangrijkste. Daarom heb ik het Canon EF 400mm f/4 DO IS II USM-objectief gebruikt. Ik kon het op het statief laten en dat op mijn schouder dragen. Ik had twee body's, dus ik kon behoorlijk snel reageren als de situatie daarom vroeg, want hoeveel voorbereiding je er ook insteekt, dingen lopen altijd anders."

3. Leg de camera nooit weg
"Wanneer er niets meer gebeurt - stel dat de prijs is uitgereikt en het feest afgelopen is - kom dan niet in de verleiding om je camera weg te leggen en te denken dat het voorbij is. Veel dingen die juist vlak ervoor of vlak erna gebeuren, helpen om het verhaal te vertellen. Die momenten, met de mensen met wie je te maken hebt, zijn vaak intiemer en vertrouwelijker, bijvoorbeeld wanneer ze tegen hun teamgenoten praten."