Succesvol fotojournalist worden: professionals geven zakelijk advies

De fotojournalistiek speelt een belangrijke rol in het bieden van inzicht in een moderne wereld die alsmaar in ontwikkeling is. Er zijn enkele van de meest opvallende en onvergetelijke beelden ooit uit voortgekomen.

Het kan echter lastig zijn om een carrière als fotograaf op te bouwen. Er is veel concurrentie en er zijn steeds minder betalende opdrachtgevers vanwege de afname van traditionele media en lagere redactionele budgetten. Het is voor beginnende fotografen belangrijk om te weten wat het werk inhoudt, hoe ze hun afbeeldingen kunnen laten opvallen en hoe ze zichzelf als fotograaf kunnen aanprijzen.

De vooraanstaande fotojournalist Mads Nissen wijst erop dat het ook cruciaal is dat je verhalen vertelt die jij zelf belangrijk vindt. Mads gaf een lezing aan leerlingen van het Canon Student Development Programme (CSDP) 2023: "Ik probeer mezelf er altijd aan te herinneren waarvoor ik op deze wereld ben. Wat wil ik doen? Wat vind ik belangrijk? En waar geloof ik in?"

We vroegen Mads en een paar andere topfotografen die CSDP-mentor zijn geweest om tips en advies om door te breken in de fotojournalistiek en een succesvolle carrière op te bouwen.

"Je moet nieuwsgierig zijn", zegt Francis Kohn, voormalig fotojournalist en fotodirecteur van Agence France-Presse. "Je wilt iets overbrengen - dat is jouw verantwoordelijkheid - maar je moet nieuwsgierig zijn en nieuwsgierig zijn is een leerproces. Nieuwsgierigheid en een open geest leiden tot betere verhalen en zorgen ervoor dat je jezelf beter begrijpt als fotograaf."

Je sociale contacten uitbreiden, is een goede manieren om nieuwe perspectieven te krijgen en nieuwe verhalen te ontdekken. "Veel jonge fotografen verhuizen naar een stad als New York en gaan alleen om met andere fotografen, wat hun wereldbeeld beperkt", zegt Laura Morton, winnaar van de Canon Female Photojournalist Award 2018. "Ik startte [mijn project] Wild West Tech omdat ik omging met de oprichters van start-ups en me realiseerde dat hun verhaal niet werd verteld in de berichtgeving over de snelle groei van de technologiesector."

Het valt niet te ontkennen dat dit een lastige carrière kan zijn, en dat je soms alleen succesvol kunt worden door het heft in eigen handen te nemen.

"In staat zijn om mensen op hun gemak te stellen" en "kalm en niet-dwingend zijn in je aanpak" zal deuren voor je openen, aldus oorlogscorrespondent Ivor Prickett. "Mensen fotograferen is iets dat ik meestal heel voorzichtig heb benaderd, omdat je nogal iets van iemand vraagt."

"Op school was ik nooit degene die het meeste gevoel voor techniek had", vertelt Ivor. "Ik stond technisch waarschijnlijk het minst sterk in mijn schoenen, maar er werd mij verteld dat dit iets is dat je kunt leren. Je natuurlijke talenten, je sociale vaardigheden en werkethiek zijn geen dingen die je zo eenvoudig kunt ontwikkelen. Maar als je de tijd neemt, is de technische kant veel makkelijker om te leren beheersen. Deze is ook ontzettend belangrijk om snel beslissingen te nemen en om goed werk in het veld te kunnen doen."

Dat betekent echter niet dat je altijd alle technologische trends moet volgen. Ook met een oudere camera kun je uitstekende kwaliteit leveren. "Er is altijd iets nieuwers en beters", zegt Angela. "Werk met wat je hebt, zorg dat je het volledig onder de knie krijgt en dan kun je prachtig werk leveren."

Een carrière in de fotografie kan alle kanten opgaan. Mads raadt aan om aan het begin van je carrière verschillende dingen te proberen en niet te veel vast te roesten in bepaalde denkbeelden. "Als je pas net begint, moet je de basis nog leren. Speel er een beetje mee. Doe dingen die zinvol zijn voor jou."

Vrijwilligerswerk doen bij relevante organisaties is een goede manier om jezelf verder te ontwikkelen. "Vrijwilligerswerk kan veel nieuwe kansen bieden", zegt Angela. "Ik deed vroeger vrijwilligerswerk bij Madsoc Theatre in Lilongwe, Malawi, waar ik video's en foto's maakte. Ik werd daar aan enkele mensen voorgesteld die me later betaalde opdrachten aanboden. Ik heb een goed netwerk, dat ik heb opgebouwd vanuit die ervaring."

De Nederlandse fotojournalist en Canon Ambassador Ilvy Njiokiktjien heeft nog wat praktische tips. "Oefen elke dag", zegt ze. "Ga naar fotofestivals. Loop stage. Probeer een mentor te vinden. Neem voor festivals contact op met redacteuren om ze te vragen om je portfolio te beoordelen, of meld je aan voor een portfoliobeoordeling. Dit zijn allemaal ingangen in de branche. Uiteindelijk draait het om het hebben van connecties met de mensen die je werk publiceren."

Er zijn veel manieren om je werk te promoten. Daar is social media natuurlijk één van. "Het is een heel handig hulpmiddel als je geen website hebt", stelt Angela vast. "Lid zijn van de African Photojournalism Database (APJD), een initiatief van de World Press Photo Foundation, heb ik ook als nuttig ervaren bij het promoten van mijn werk. Ze lichten het werk van hun leden online uit, en hun platform heeft miljoenen volgers."

Ilvy gelooft dat een goede pitch essentieel is om je verhalen te laten opvallen bij redacteurs. "Vraag andere fotografen hoe zij het doen en vraag redacteuren hoe ze graag verhalen binnenkrijgen", zegt ze. "Als je weet hoe je een verhaal moet brengen, kun je van fotografie echt je carrière maken."

Ivor raadt beginnende fotojournalisten met klem aan om zich op hun werk te richten en selectief te netwerken. "Netwerken is een belangrijk onderdeel van het werk van een freelancefotograaf, maar het maken van goed, eigen werk is uiteindelijk belangrijker", zegt hij. "Richt je op de mensen voor wie je echt wilt werken, en focus op specifieke tijdschriften en instellingen die bij jou passen. Niet iedereen is geschikt voor elke publicatie of organisatie. We hebben allemaal een eigen stijl en specialiteit, dus ontdek wat bij jou past en ga daarvoor."

"Laat je nooit vertellen dat je je met een bepaald onderwerp moet bezighouden waarmee iedereen al bezig is", zegt Laura. "Ik begon succesvol te worden toen ik me bezig ging houden met onderwerpen die niet aan de orde kwamen. Ik werd nogal eens voor gek uitgemaakt, omdat ik mensen fotografeerde die gewoon achter hun computers zaten, maar juist daarmee kwam mijn carrière echt van de grond.

"De beste manier om jezelf te onderscheiden van andere fotografen, is met unieke verhaalideeën. Als je iets vastlegt wat verder niemand fotografeert, heb je een voorsprong."

Je onderwerp kan in een ander land zijn, of twee straten verderop. "Het is belangrijk om betrokken te zijn bij je gemeenschap en te onthouden dat ideeën overal in je dagelijks leven kunnen ontstaan. Je moet nieuwsgierig zijn naar de wereld."

Goed op de hoogte blijven, is nog een manier om je werk van de rest te onderscheiden. "Ik doe enorm veel research voor mijn projecten", legt Laura uit. "Ik lees stapels boeken over een onderwerp voordat ik begin te fotograferen. Als je de achtergrond kent, kun je niet alleen betere foto's maken, maar ook makkelijker contact maken omdat je de mensen die je wilt fotograferen, echt kunt laten zien dat je je huiswerk hebt gedaan."

"Afrikaner Blood is een verhaal dat ik in 2010 maakte over een jeugdkamp in Zuid-Afrika, waar een racistische groepering actief was", zegt Ilvy. "Ik was daar met een schrijver. We maakten een korte video en dienden die in voor de categorie Multimedia van de World Press Photo-awards. Die won de eerste prijs, wat echt te gek was. Ik won ook de tweede prijs in een van de andere categorieën met een van mijn foto's van het kamp."

Het winnen van deze awards leverde Ilvy nieuwe kansen op en veranderde haar carrière van de een op andere dag. "Ik werkte voor een lokale Nederlandse krant en ineens hingen de New York Times en allemaal internationale kranten aan de lijn", zegt ze. "Het werd gepubliceerd in Duitsland, Italië, Denemarken, Japan, Engeland – overal. Ik denk niet dat ik nu een Canon Ambassador was geweest als dat niet was gebeurd."

Er zijn veel fotografen met vergelijkbare verhalen. Zo zie je maar dat je nooit weet wanneer je grote doorbraak zich aandient. Dus werk hard, promoot je werk en geef niet op.