Zwart-witfotografie:
waarom, wanneer en hoe

Zwart-witfotografie blijft altijd populair voor verschillende genres, vanwege de tijdloze kwaliteit en het vermogen om zonder afleiding de aandacht op een onderwerp te richten. Maar wat is de beste manier om foto's te maken in zwart-wit?

Natuurlijk is fotograferen in RAW altijd een goed idee, omdat je daarmee de vrijheid hebt om verschillende bewerkingsmanieren uit te proberen, maar er is absoluut geen 'juiste manier' om in zwart-wit te fotograferen. Je kunt je camera instellen op de zwart-witmodus als je graag een nauwkeurig voorbeeld ziet van je uiteindelijke foto. Maar je kunt net zo makkelijk je kleurenfoto omzetten in zwart-wit tijdens het bewerken met voorinstellingen in programma's zoals Digital Photo Professional (DPP) van Canon.

Fotografen André Teixeira en Clement Kiragu zijn allebei erg bedreven in het maken van opvallende zwart-witfoto's – André in zijn werk voor bruiloften en persoonlijke straatfotografie en Clement in zijn wildlifefoto's. Hier laten ze zien hoe en waarom ze liever voor zwart-wit dan voor kleur kiezen en delen ze hun aanpak om opvallende foto's vast te leggen en te verwerken.

"Door het voorbeeld in zwart-wit weer te geven, kan ik me richten op het licht en de compositie en het moment, in plaats van me zorgen te maken over of de kleuren wel bij elkaar passen in een reeks foto's of dat er ongewenste kleurzwemen zijn. De Canon EOS R is in dat opzicht geweldig. Het is ongelooflijk dat er tegenwoordig elektronische zoekers zijn waardoor je je opnamen kunt zien zoals de camera ze ziet, wat het veel makkelijker maakt om een goede compositie te vinden en zelfs om de belichting te controleren.

"Ik stel voordat ik ga fotograferen één camera in voor zwart-witfotografie en een andere voor kleur, omdat ik het verschrikkelijk vind om technische aanpassingen te maken tijdens een bruiloft. Ik denk niet te veel na over kleurtemperatuur, witbalans en dat soort dingen, zelfs niet als ik kleurenfoto's maak, want je moet je de hele dag urenlang concentreren.

"Voor het omzetten van RAW-bestanden naar zwart-wit gebruik ik gewoon een kant-en-klaar profiel dat ik voor Lightroom heb gekocht. Eén keer klikken en de foto is al bijna klaar. Ik voeg soms wat ruis of korrel toe, om een tijdloze kwaliteit toe te voegen aan de foto. Ik hou van die klassieke, analoge look in zwart-wit en het is heel makkelijk om dat digitaal voor elkaar te krijgen."

Als het gaat om het verwerken van zijn RAW-bestanden, geeft Clement aan dat hij weinig nabewerkingen maakt. "Ik open de bestanden in Photoshop, misschien voeg ik wat contrast toe en een beetje helderheid, maar daarna zet ik het beeld om in zwart-wit", legt hij uit. "Soms verander ik het magenta en het geel een beetje en misschien voeg ik nog een vignet toe als een foto dat nodig heeft, maar dat is het wel zo'n beetje. Ik doe echt niet veel aan mijn zwart-witfoto's van wildlife.

"Er zijn altijd situaties waarin een foto die je in kleur wilde maken, beter werkt in zwart-wit. Ik fotografeerde een cheeta die op een lierantilope aan het jagen was en verwachtte dat de foto er mooi uit zou komen te zien in kleur, omdat het gras zo bruin was, wat de scène wat contrast gaf. Maar als je midden op de dag met een teleobjectief fotografeert, wordt het beeld vervormd door rimpelingen. Ik had dan wel een geweldig moment vastgelegd, maar de foto was niet haarscherp. De enige manier waarop de foto er wel mooi uit zou zien, was door 'm om te zetten in zwart-wit en wat verscherping toe te voegen.

"Maar zo zijn er ook situaties waarin zwart-wit juist helemaal niet werkt. Zo leven panters bijvoorbeeld in erg dichtbegroeide bossen. Zo'n rijk groen gebied zorgt ervoor dat de tekening van het dier goed tot z'n recht komt. Het beeld wordt zo vlak als je de kleur dan weghaalt. Al die rijke kleuren zouden verloren gaan en ook het contrast en de diepte zouden verdwijnen."