Opnamen met meerdere belichtingen

Vroeger, toen filmcamera's de grootste rol speelden in de markt, ontstonden beelden met dubbele belichting vaak doordat de filmrol tussen de opnamen door niet werd opgerold. Dit was uiteraard niet altijd de bedoeling, maar het leidde wel tot verrassende en intrigerende beelden. Daarnaast werd fotografie met meerdere belichtingen ook met opzet gebruikt voor het creatieve effect. Met digitale camera's is dit effect veel moeilijker om te bereiken, want zodra een foto eenmaal is gemaakt, wordt deze van de sensor verwijderd. Twee of meer frames laten overlappen is dus niet eenvoudig. Veel Canon EOS-camera's hebben nu echter de mogelijkheid om tussen twee en negen frames met meerdere belichtingen te 'stapelen'.

Onder andere de Canon-camera's EOS 90D, EOS 7D Mark II, EOS 6D Mark II, EOS 5D Mark IV en EOS RP hebben een functie voor meerdere belichtingen in het menu Shooting. Professionele camera's zoals de Canon EOS R5, EOS R6 en EOS-1D X Mark III bieden aanvullende instellingen. Deze functie is voor zowel RAW- als JPEG-beelden beschikbaar. Binnen de opties voor opnamen met meerdere belichtingen zijn er twee opnamemethoden: Functiebeheer en Continue opname. Ook zijn verschillende belichtingsinstellingen beschikbaar (niet op alle camera's) die kunnen worden aangepast om de uiteindelijke uitvoer af te stemmen op je behoeften: Additive, Average, (Comparative) Bright en (Comparative) Dark.

Onthoud dat je nog steeds beelden kunt combineren met behulp van de compositietool in Canon's DPP-software (Digital Photo Professional), ook als je camera geen opties heeft voor opnamen met meerdere belichtingen. Met DPP heb je nóg meer creatieve opties, zoals het aanpassen van de zichtbaarheid en positie van elk beeld in de compositiefoto en het selecteren van een van de vele modi om beelden in elkaar samen te voegen.

Van de twee opties voor opnamen met meerdere belichtingen wordt Functiebeheer het meest gebruikt. Hiermee kun je elke belichting afzonderlijk vastleggen en controleren voordat je de volgende foto maakt. Je hebt hiermee ook meer controle over de belichting en het betekent dat je de compositie tussen de opnamen door kunt veranderen. Dit doe je via de cameramenu's en instellingen die je tussen de opnamen door kunt veranderen. Je hoeft je foto's zelfs niet op dezelfde dag te maken: je kunt oudere beelden combineren om opnamen met meerdere belichtingen te maken.

De modus Continue opname wordt gebruikt om snel een reeks van twee tot negen beelden op te nemen die vervolgens in één samengesteld beeld worden gecombineerd. In deze modus kun je de camera-instellingen niet tussen de opnamen door veranderen. Als je deze modus wilt gebruikt, moet je ook de Transportmodus van de camera instellen op Continu.

In de modus Functiebeheer heb je de mogelijkheid om alle bronbeelden en het samengestelde beeld op te slaan, maar in de modus Continue opname kun je alleen het gecombineerde beeld opslaan.

Het is handig om in de Live View-modus op te nemen met een spiegelreflexcamera in de modus Functiebeheer, omdat je, net als met een EOS-systeemcamera, kunt zien hoe het samengestelde beeld wordt samengesteld en de compositie na elk afzonderlijke shot kunt aanpassen.

De belichtingsinstelling Additive werkt op vergelijkbare wijze als het opnemen met meerdere belichtingen met filmcamera's. In plaats van elk beeld met de juiste belichting vast te leggen, neemt de totale belichting per afzonderlijk beeld toe. Om het juiste resultaat te bereiken, moet je elk beeld onderbelichten zodat het uiteindelijke beeld de juiste belichting heeft zodra alle beelden worden samengevoegd.

Met de instelling Average wordt automatische belichting toegepast, waarbij elk beeld automatisch wordt onderbelicht zodat het definitieve beeld de juiste belichting heeft. In tegenstelling tot de instelling Additive worden alle beelden in het beeld met meerdere belichtingen gemiddeld belicht en met hetzelfde belichtingsniveau gemaakt.

Als de instelling (Comparative) Bright op je camera beschikbaar is, kun je hiermee gelijkmatig donkere scènes fotograferen waarbij heldere voorwerpen er overheen zijn gelegd. Een klassiek voorbeeld van zo'n scène is een foto waarbij de maan over een donkere nachtelijke hemel is gelegd, of een danser met witte kleding tegen een donkere achtergrond. Dit bereik je alleen door de lichte onderwerpen in de scène over de achtergrond heen te leggen.

Met (Comparative) Dark kun je daarentegen, als deze functie beschikbaar is op je camera, de lichte gebieden van beelden verwijderen, zodat alleen de donkere gebieden van elk beeld over het beeld heen worden gelegd. Deze instelling is handig als je bijvoorbeeld een onderwerp wilt fotograferen dat zich door de lucht beweegt als het dag is. Je kunt de instelling ook gebruiken als je weerspiegelingen en heldere vlekken in een beeld wilt verwijderen, zoals de weerspiegelingen die je kunt zien als je een portret maakt van iemand die een bril draagt.