Tips & tricks voor betere kustfotografie

Ga je deze zomer naar het strand of ben je van plan om buiten het hoogseizoen naar de kust te gaan? Met onze fotografietips & -tricks voor kustlandschappen kun je op elk moment van het jaar en onder alle omstandigheden prachtige foto's maken.
Een HDR-foto van Erik Colombo van de zon aan de horizon en een turbulente zee die op de rotsen op de voorgrond slaat, met warme avondkleuren in de lucht.

Er is een reden waarom kustfotografie zo'n populair soort landschapsfotografie is. Het opvallende contrast tussen de kust en de zee, de speelse lichtbreking op het water en de dramatische veranderingen in weersomstandigheden maken zeegezichten zeer fascinerend.

Italiaanse fotograaf en fotografiedocent Erik Colombo is dol op het fotograferen van zeegezichten. Hij beschrijft zichzelf als 'een 360°-fotograaf' die in elk fotogenre heeft gewerkt, van bruiloften tot high fashion en commerciële video's, maar zijn grote passie is landschaps- en wildlifefotografie. Hij heeft veel gereisd om "de wildste en meest iconische landschappen van onze prachtige planeet te fotograferen, van bergen tot oceanen, van gletsjers tot vulkanen". Hij wijdt ook veel van zijn tijd aan het delen van zijn vaardigheden en inzichten in cursussen, veldworkshops en fotografietours.

Hier praten we met Erik om tips & tricks te krijgen voor succesvolle kustfotografie en delen we enkele van de beste Canon-camera's en -lenzen voor strandfotografie en het fotograferen van kustlandschappen.

Een foto van Erik Colombo van een steile gebogen rots met één schelp op stenen op de voorgrond en streperige wolken in de avondlucht op de achtergrond.

Of de locatie nu exotisch of bekend is, Erik raadt aan om naar ongebruikelijke perspectieven te zoeken. Hij adviseert echter ook om alle bekende compositietechnieken, waaronder leidende lijnen, te gebruiken en ervoor te zorgen dat er iets is om de aandacht naar de voorgrond, het midden en de achtergrond te trekken. Een compositie van vijf foto's die zijn gemaakt met een Canon EOS R5 met een Canon RF 15-35mm F2.8L IS USM-lens. © Erik Colombo

Een foto van Erik Colombo van een rotspunt met een natuurlijke boog eromheen, golven die over rotsen op de voorgrond slaan en vervaagd zijn door een lange sluitertijd.

Zelfs bij relatief goed weer kan je apparatuur worden blootgesteld aan opspattend water. Camera's en lenzen hebben verschillende niveaus van weerbestendigheid, maar ondanks dat gebruikt Erik regelmatig regenhoezen. Ook adviseert hij dat "een van de belangrijkste dingen is een goede rugzak te kopen om je lenzen droog te houden". Het is een goed idee om ook in zonnekappen te investeren om ervoor te zorgen dat er geen druppels op je lenzen vallen. Een compositie van drie foto's gefotografeerd met een Canon EOS R5 met een Canon RF 15-35mm F2.8L IS USM-lens. © Erik Colombo

1. Spectaculaire kustfoto's maken

"Compositie is het belangrijkste bij fotografie, maar vooral bij zeegezichten", zegt Erik. Hij adviseert om wat tijd door te brengen op een locatie voordat je foto's gaat maken. "Verkennen zonder camera is heel nuttig", zegt hij. "Pas nadat ik 20-30 minuten heb besteed aan het leren kennen van een plek, haal ik mijn camera uit mijn rugzak."

De open zee kan betoverend zijn in het echte leven, maar een foto legt de dynamiek ervan niet vast. Zoek naar eigenschappen van de kust om composities te maken met klassieke elementen, zoals opvallende punten op verschillende afstanden, asymmetrisch kadreren en leidende lijnen. "Rotsen zijn perfecte onderwerpen om een dynamische compositie te creëren", zegt Erik. "Bloemen kunnen een geweldig contrast creëren tussen hun warme kleuren en de koude kleuren van de zee."

In de zeegezichten kan een vlakke horizon de foto maken of breken. Veel camera's hebben een digitale waterpas die over het beeld op de zoeker of op het scherm op de achterkant kan worden gelegd om te voorkomen dat de foto's scheef worden. De EOS R7 introduceerde een automatische waterpasfunctie die de in-body beeldstabilisatie (IBIS) van de camera gebruikt om een licht gekantelde horizon waterpas te maken voor perfecte opnamen.

Welke camera je ook gebruikt, Erik raadt ook aan de rasterfunctie in te schakelen om opnamen waterpas te krijgen, als hulpmiddel bij klassieke compositietechnieken zoals de regel van derden of om diagonale beeldelementen uit te lijnen.

Op een HDR-compositiefoto die is gemaakt door Erik Colombo slaan de golven over rotsen en worden die die vervaagd door een lange sluitertijd. Donkergrijze wolken verbergen de zon in de lucht.

Een verticale compositie kan het contrast tussen zee en lucht benadrukken. Als je de camera instelt op de modus HDR (indien beschikbaar), kun je beide opnamen maken, maar maak je geen zorgen als je camera dit niet biedt. Erik maakt met zijn camera op een statief vaak verschillende opnamen met verschillende instellingen om verschillende delen van de scène op hun best vast te leggen. Vervolgens worden compositietechnieken gebruikt om meerdere opnamen tot één opname te combineren. Deze foto bestaat uit drie opnamen die zijn gemaakt met een Canon EOS 5D Mark IV met een Canon EF 16-35mm f/2.8L II USM-lens ingesteld op 16 mm, 1/15 sec voor de voorgrond tot 1/125 sec voor de wolken, f/13 en ISO 100. © Erik Colombo

Op een foto van Erik Colombo schittert het noorderlicht in de lucht, de kleuren worden weerspiegeld in de ijzige zee. Het land is een donkere lijn aan de horizon.

Wat er in de lucht gebeurt, kan net zo opvallend zijn als de zee, of het nu een dergelijke aurora is of gewoon een wolk. Gefotografeerd met een Canon EOS R5 met een Canon RF 15-35mm F2.8L IS USM-lens ingesteld op 15 mm, 15 sec, f/11 en ISO 100. © Erik Colombo

2. Verticale kustfoto's maken

Tegenwoordig is verticaal fotograferen net zo belangrijk als horizontaal fotograferen, zelfs bij landschappen. Het maken van foto's die goed werken voor verschillende socialmediaplatforms is een belangrijk onderdeel van de workflow van veel fotografen, maar het is ook een kans om interessante details te kiezen die niet zo duidelijk zijn bij horizontale opnamen.

"Ik houd van verticale composities", zegt Erik. "Ze zijn interessanter en minder chaotisch dan horizontale composities. Voor dergelijke opnamen is het zoeken naar een goede close-up op de voorgrond cruciaal om een interessante en unieke foto te maken."

3. Wat is de beste tijd voor kustfotografie?

Dezelfde scène kan er heel anders uitzien omdat de lichtintensiteit, richting en kleur gedurende de dag variëren. Er is niet per se een 'juist' moment, maar 's ochtends vroeg en 's avonds laat, tijdens de 'gouden uren', en er vlak voor en na, tijdens het zogenaamde blauwe uur, kun je fascinerendere kleuren verwachten dan in het felle zonlicht midden op de dag.

Als je vroeg in de ochtend of laat op de dag fotografeert, kun je misschien een aantal zeer opvallende zeegezichten vastleggen met mensen, bomen en andere elementen van het landschap, of kunststructuren in silhouet. Voor het grootste detailbereik en creatievere flexibiliteit gebruik je echter dezelfde aanpak als voor andere fotografie bij weinig licht. Gebruik een groot diafragma (laag f-getal) om zoveel mogelijk licht binnen te laten, verhoog de ISO-waarden en kies een camera die is ontworpen voor uitstekende prestaties bij weinig licht, zoals Canon's EOS R System-serie.

De uitdaging is echter vaak erg fel licht, bijvoorbeeld in de schittering van de middagzon, in plaats van weinig licht. Hiervoor hebben de EOS R50 en andere Canon-camera's functies zoals een Scene Intelligent-modus en HDR-scènemodi (High Dynamic Range) die perfect zijn voor het maken van opnamen in omstandigheden met een hoog contrast met de heldere reflecties die je vaak op het strand ziet.

Een HDR-compositiefoto van Erik Colombo van de ondergaande zon door een natuurlijke boog. Op de voorgrond slaat de zee tegen een rotsachtige kustlijn.

Fotograferen tijdens 'het gouden uur' (het uur net na zonsopgang en net voor zonsondergang) is geweldig voor zeegezichten, omdat de warme kleuren en de lage zon mooie lichtomstandigheden creëren. Een HDR-compositiefoto die bestaat uit vijf opnamen die zijn gemaakt met een Canon EOS 5D Mark IV met een Canon EF 16-35mm f/2.8L II USM-lens ingesteld op 16 mm, van 0,3 sec voor de voorgrond tot 1/160 sec voor de zonnestralen, f/11 en ISO 100. © Erik Colombo

4. Camera-instellingen voor betere kustfotografie

Als je opnamen midden op de dag bij helder licht niet kunt voorkomen, raadt Erik het gebruik van een ND-filter (Neutral Density) aan om de hoeveelheid licht die in de camera komt te verminderen. Hij gebruikt zelf graag een sterk 10-stops ND1000-filter. "Hierdoor wordt de hoeveelheid licht gefilterd, zodat je foto's met lange sluitertijd kunt gebruiken om bewegingsonscherpte op zee te creëren", zegt hij.

Erik vindt deze techniek fijn om een gevoel van beweging in een zeegezicht te creëren. Dit kan een boeiend element toevoegen aan een anders middelmatige scène. Twee belangrijke gebieden waarop je je moet richten zijn de zee en de lucht, die beide relatief langzaam bewegen. Als je hun bewegingen wilt vastleggen (in plaats van ze te bevriezen), heb je een lange sluitertijd en een camerasteun nodig, doorgaans een statief.

Als je de ISO laag houdt en het diafragma klein (groot f-getal), kun je langere sluitertijden gebruiken. Om bewegingsonscherpte te voorkomen wanneer je op de ontspanknop drukt, kun je je camera op afstand bedienen met de Canon Camera Connect-app. Probeer opnamen te maken met een lange sluitertijd van 10 seconden of meer om te zien hoe bewegende wolken en water dat het strand op stroomt vervagen tot een zijdezachte kleurlaag. Je kunt ook kiezen voor een razendsnelle sluitertijd om de afzonderlijke druppels van de golven in de branding vast te leggen.

5. Scherptediepte in kustfoto's

Erik wil vaak dat een bepaald deel van de scène scherp is en de rest vager is (geringe scherptediepte). In deze situaties schakelt hij over op handmatige scherpstelling en een andere handige functie van de Canon-systeemcamera's: handmatige focus peaking (MF peaking). Deze functie is vooral handig wanneer het lichtniveau lager is of de omstandigheden nevelig zijn, waardoor het scherpstellen moeilijker wordt.

"Hoewel automatische scherpstelling erg nuttig is," zegt hij, "als de weersomstandigheden het lastig maken, is focus peaking je redder in nood." Als MF peaking is ingeschakeld, kun je met vertrouwen handmatig scherpstellen, omdat het scherm of de zoeker van de camera precies zal aangeven wat er scherp is door een heldere kleur over de scherpe delen van de scène te leggen. Je kunt zien dat de gemarkeerde gebieden veranderen terwijl je de scherpstelling aanpast.

Aan de andere kant wil je bij landschapsfotografie soms dat zoveel mogelijk van de scène scherp is, van voorgrond tot achtergrond. Een geweldige techniek hiervoor wordt hyperbrandpuntsafstand genoemd. De hyperbrandpuntsafstand is afhankelijk van de lens, het diafragma en de brandpuntsafstand die je gebruikt. De eenvoudigste manier om te bepalen waar je moet scherpstellen, is door de scherptediepte en de hyperbrandpuntsafstandmeter te gebruiken in de gratis Photo Companion-app van Canon. Als je geen tijd hebt voor berekeningen, is een algemene stelregel dat je moet scherpstellen op ongeveer een derde van de afstand in een scène.

Een foto van Erik Colombo van brekende golven, met nevelige rotsformaties op de achtergrond die zijn verlicht door warme kleuren bij zonsondergang.

In deze dramatische foto worden de waterdruppels die door de golven worden opgeworpen, bevroren door de korte sluitertijd. De scherpe kiezels op de voorgrond contrasteren met de opvallende rotsformaties op de achtergrond. Ze worden van elkaar gescheiden door de opspattende water en de nevel. Een HDR-compositie van drie opnamen die zijn gemaakt met een Canon EOS R5 met een Canon RF 70-200mm F2.8L IS USM-lens ingesteld op 105 mm, 1/250 sec voor de voorgrond en golven en 1/160 sec voor de lucht, f/11 en ISO 100. © Erik Colombo

6. Wat is het beste weer voor kustfotografie?

Het weer kan een zeegezicht veel boeiender maken, of het nu gaat om plukken gouden wolken of donkere, stormachtige en regen voorspellende wolkenluchten. Het leren ontdekken van interessante weerpatronen en weten hoe je er het beste gebruik van kunt maken in fotografisch opzicht, is een geweldige vaardigheid om je eigen te maken. "Ik zeg altijd tegen mijn studenten dat er geen slechte weersomstandigheden zijn, alleen slechte fotografen", zegt Erik. "De schoonheid van landschapsfotografie is de onvoorspelbaarheid van de natuur.

"Tijdens mijn reizen over de hele wereld vond ik de weersomstandigheden na een regenbui het best."

Opnamen maken in een onverwachte regenbui? Dat is een kans, geen probleem. "Gebruik tijdens een zeestorm", stelt Erik voor, "een zoomlens om foto's te maken van golven met een korte sluitertijd van ongeveer 1/1000 seconden om de druppels van de golf vast te leggen, of een lange sluitertijd van misschien 10 seconden om iets abstracts te maken."

7. De beste camera's en lenzen voor kustfotografie

Om het gewicht dat hij moet dragen tot een minimum te beperken, neemt Erik vaak maar één camera mee: een full-frame EOS R System-camera met een RF-groothoeklens.

Voor ultragroothoekopnamen, een geweldige keuze voor zeegezichten, is een full-frame camera zoals de EOS R8 in combinatie met de RF 15-30mm F4.5-6.3 IS STM-lens een winnende combinatie voor het vastleggen van groothoeklenzen in een klein, reisvriendelijk pakket. De EOS R8 kan ook snel continu fotograferen tot 40 fps, wat ideaal is voor het vastleggen van het moment dat een golf over de rotsen slaat.

De 24,2 Megapixel EOS R50 is een betaalbaarder alternatief en in combinatie met de RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM- of de RF-S 55-210mm F5-7.1 IS STM-lens is dit nog lichtere, draagbaardere, maar zeer flexibele apparatuur die ideaal is voor een dag aan zee.

Deze lenzen bieden een breed, zeer veelzijdig bereik van brandpuntsafstanden. Als je een supertelelens wilt, is de RF 100-400mm F5.6-8 IS USM een geweldige keuze in combinatie met een full-frame camera en biedt deze je nog meer bereik op een APS-C-camera.

Als je al EF-lenzen hebt en deze wilt gebruiken met EOS R System-camera's, biedt de vattingadapter EF-EOS R met drop-in filter een extra bonus: je kunt er niet alleen EF- en EF-S-lenzen mee gebruiken zonder verlies van kwaliteit of functionaliteit, maar ook drop-in filters. Hij is verkrijgbaar met een V-ND-filter of een circulair polarisatiefilter, beide van onschatbare waarde in de heldere schittering aan de kust.

De kust is niet alleen een plek voor plezier met vrienden en familie, maar biedt ook volop mogelijkheden voor prachtige landschapsfotografie, ongeacht het weer.


Geschreven door Astrid Pitman en Sarah Bakkland

Gerelateerde producten

Gerelateerde artikelen

Landschappen vanuit de hand vastleggen

Ontdek hoe je prachtige landschappen zonder een statief kunt vastleggen

Water fotograferen

Of het nu stromend, vallend, spattend of stilstaand water is, ontdek hoe je het kunt vastleggen dankzij deze vijf tips van een expert.

Beste objectieven voor landschapsfotografie

Alle informatie die je nodig hebt om betaalbare prime- en zoomlenzen te kiezen.

Tips voor het maken van opnamen onder extreme weersomstandigheden

Je uitrusting beschermen en goed voor jezelf zorgen: lees onze beste tips & tricks voor het maken van opnamen onder extreme weersomstandigheden.