High-key- en low-key-portretbelichting

Elke fotograaf en cinematograaf moet bekend zijn met driepuntsbelichting.

• Het hoofdlicht is de belangrijkste lichtbron en wordt meestal recht op het onderwerp gericht.
• Het vullicht komt van de zijkant en verwijdert scherpe schaduwen uit foto's en vermijdt scènes met een hoog contrast (ook wel clair-obscur genoemd).
• Het achtergrondlicht wordt, zoals de naam al doet vermoeden, achter het onderwerp geplaatst en helpt om het te scheiden van de achtergrond.

De manier waarop je met alle drie de lichtbronnen werkt ten opzichte van je onderwerp, kan de uitstraling van je foto drastisch veranderen. Met opstellingen voor high-key- en low-key-portretbelichting kun je thuis of in een studio stemmige, professionele portretten maken. Je hebt alleen een paar Speedlite-flitsers nodig, zoals de Canon Speedlite EL-10, en enkele accessoires die je vaak al in huis hebt of die je zelf kunt maken van alledaagse voorwerpen.

De term 'high key' verwijst naar beelden die worden gedomineerd door zeer lichte tinten, vaak met een volledig witte achtergrond. Bij portretten geeft dat een lichte, luchtige en professionele uitstraling. Als je twee of meer Speedlites hebt en een trigger om ze als externe flitsers, los van de camera, te activeren, kun je in elke ruimte met een lichtgekleurde effen muur een high-key-portretopstelling maken. Het belangrijkste om goed te krijgen is de verhouding van het licht: het achtergrondlicht moet veel helderder zijn dan het hoofdlicht (op het onderwerp) om de achtergrond door overbelichting wit te maken.

1. Verlicht de achtergrond

Plaats je onderwerp voor een lichtgekleurde muur, plaats vervolgens een Speedlite achter het onderwerp en richt deze op de muur. Zorg voor een belichting die de muur zuiver wit maakt; schakel de tweede flitser pas in als je dit hebt gedaan. In dit voorbeeld staat de camera in de handmatige belichtingsmodus (M), met als belichtingsinstellingen f/8, 1/200 sec. en ISO100, en met een Speedlite ingesteld op 1/1 vermogen in de handmatige flitsmodus. Het resulterende beeld heeft een lichte achtergrond. Nu kun je verder naar de verlichting van het onderwerp.

2. Belicht het gezicht

Plaats de tweede Speedlite voor het onderwerp en iets opzij om als hoofdlicht te fungeren. Om het licht te verzachten, te verstrooien en te spreiden, gebruik je een lichtvormer, zoals een witte paraplu of een softbox. Dit zorgt voor een flatteuzer portret. Stel de Speedlite in op de handmatige modus en maak een paar proefopnamen terwijl je het uitgangsvermogen (hier ¼ vermogen) of de afstand van het licht tot het onderwerp aanpast totdat het gezicht juist wordt belicht.

De Canon Speedlite EL-10 heeft een veelzijdig vermogensbereik van 1/1 tot 1/1024 voor een zachtere uitstraling. Bovendien kun je ogen extra laten glanzen dankzij een catchlight panel.

'Low key' is het tegenovergestelde van high key. Donkere tinten domineren het beeld. Dit kan worden bereikt met één lichtbron, zoals een Speedlite, die op afstand wordt geactiveerd. De Canon Speedlite EL-10 kan op afstand worden ingesteld met behulp van de Canon Camera Connect-app.

Met een zorgvuldige positionering van het licht kun je zelfs dezelfde achtergrond gebruiken als bij de high-key-opstelling. Plaats de lichtbron iets achter het onderwerp en opzij, zodat het licht de rand van het gezicht raakt. Vraag vervolgens je onderwerp om zijn of haar gezicht richting het licht te draaien zodat de randen van de wang en de ogen worden verlicht.

1. Maak de achtergrond donkerder

Donker achtergrondmateriaal zoals zwart fluweel is ideaal voor low-key-portretten, maar zelfs een lichte muur kan donkerder worden gemaakt door te voorkomen dat er licht op valt. Eén optie is om het onderwerp en het licht verder van de achtergrond af te plaatsen, waardoor de afstand tussen de lichtbron en achtergrond groter wordt. Je kunt ook een object gebruiken om de flitser af te schermen en het licht alleen op het onderwerp te richten. In het eerste beeld hier valt er licht op de achtergrond. In het tweede is er een zwarte doek tussen de Speedlite en de achtergrond geplaatst.

2. Stemmige poses

Low-key-portretten hebben een sombere, introspectieve sfeer, dus laat je onderwerp poseren op een manier die bij deze sfeer past. Een 'en profil'-positionering zoals deze kan goed werken. Onder de juiste hoek valt het licht over het gezicht en ontstaat een driehoekig lichtaccent op een van de wangen. Dit is een klassieke techniek voor het verlichten van een gezicht die ook wel Rembrandtbelichting wordt genoemd, naar de beroemde meester. De Canon Speedlite EL-10 heeft een catchlightpaneel voor die extra schittering in het oog. Je kunt de sfeer nog versterken door de kleurverzadiging van het low-key-portret bij het bewerken iets te verminderen.

Vraag een vriend om je te helpen deze tips te testen of probeer op afstand zelfportretten te maken met de Canon Camera Connect-app en experimenteer met de low- en high-key-portretbelichting om het effect te zien dat het heeft op de look and feel van je foto's.