Landschappen vastleggen zonder een statief

Statieven kunnen heel nuttig zijn voor landschapsfotografie, omdat ze je camera stabiel houden. Je hoeft je dan geen zorgen te maken dat de lange sluitertijd voor bewogen beelden zorgt, vooral wanneer je bij weinig licht schiet. Statieven kunnen echter zwaar zijn en ze zijn vaak niet gemakkelijk mee te nemen, zeker niet op een langere wandeling. Met een moderne camera, de juiste instellingen en wat creativiteit heb je geen statief nodig wanneer je weer een prachtig beeld wilt vastleggen, waardoor je meer ruimte hebt om andere spullen mee te nemen.

De wijze waarop je de camera vasthoudt, kan het verschil betekenen tussen een haarscherp beeld of een foto die door cameratrillingen onbruikbaar is geworden. Hou de camera stabiel door de onderkant van de lens op de handpalm van je linkerhand te laten rusten en je elleboog tegen je zij te drukken. Zo ontstaat er een stevige basis om de camera te ondersteunen.

Je kunt je lichaam ook op andere manieren inzetten om onscherpte te voorkomen. Ga bijvoorbeeld zitten en leun met je arm op je knie. Je kunt ook de draagriem gebruiken: schakel Live View in en houd de camera van je lichaam, zodat de riem strak staat. Zorg er wel voor dat je je nek niet overstrekt.

Lensstabilisatie kan je helpen om cameratrillingen te verminderen door de natuurlijke bewegingen van je handen te beperken, zodat je gemakkelijker vanuit de hand en met een langere sluitertijd kunt schieten. Normaal gesproken geldt voor schieten vanuit de hand dat je dat moet doen met een sluitertijd die gelijk is aan of hoger is dan de brandpuntsafstand. Als je bijvoorbeeld een lens van 50mm gebruikt, moet je niet lager dan 1/50 seconden gaan. Met lensstabilisatie kun je echter een nog veel langzamere instelling gebruiken. Canon's RF-lenzen, waaronder de lenzen voor beginnende fotografen als de Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM en RF 35mm F1.8 Macro IS STM, maken gebruik van een geavanceerde stabilisatie die communiceert met de full-frame body. Daarnaast biedt de grotere RF-vatting een grotere sensorbeweging.

Wanneer je op pad bent, kun je gemakkelijk natuurlijke hogere plekken vinden waar je je camera stabiel op kunt plaatsen, zodat je de sluitertijd nog verder kunt vertragen. Wanneer je je camera instelt op een lange sluitertijd, moet je er rekening mee houden dat spiegeltrillingen in spiegelreflexcamera's (die worden veroorzaakt doordat de spiegel omhoog klapt om de sensor bloot te stellen) voor cameratrillingen kunnen zorgen. Stel in je cameramenu de instelling spiegel opklappen in, of schakel Live View in als je camera die functie niet heeft. Dit is natuurlijk geen probleem bij systeemcamera's zoals de EOS RP. Er kunnen ook trillingen ontstaan wanneer je de ontspanknop indrukt. Stel daarom een timer van twee seconden in, gebruik een ontspanknop op afstand of activeer de camera op afstand met de Canon Camera Connect-app.

Statieven zullen altijd bij landschapsfotografie horen, maar soms is het voor je fotografie juist goed als je géén statief bij je hebt. Het doel van een statief is om bewegingen te beperken, maar wanneer je de camera zelf vasthoudt, heb je de vrijheid om met andere posities te experimenteren, vanuit verschillende hoeken te schieten of om je creativiteit de vrije loop te laten. Als je op één plek staat, en zelfs als er iets interessants op de voorgrond is en je de regel van derden gebruikt, kunnen je beelden wat statisch overkomen.

Een aantal jaar geleden was het ondenkbaar om de ISO tot 1600 te verhogen, maar omdat moderne sensoren tegenwoordig veel beter presteren bij weinig licht, is het mogelijk om zelfs op die niveaus opvallend schone beelden te schieten. Een goede standaardinstelling is om de handmatige modus te selecteren, Auto ISO in te schakelen en een sluitertijd in te stellen die gelijk is aan of hoger is dan de brandpuntsafstand. De camera past de ISO aan je scène aan, zodat je vol vertrouwen creatieve keuzes kunt maken met de sluitertijd en het diafragma.

De meer geavanceerde systeemcamera's van Canon, zoals de EOS R6, beschikken over een geavanceerde geïntegreerde beeldstabilisatie (IBIS), die onafhankelijk kan werken of samen met de optische beeldstabilisatie in een lens tot wel 8 stops IS kan behalen, zodat je ook zonder statief een sluitertijd van meerdere seconden kunt gebruiken.

Geschreven door James Paterson