Creatieve tips voor artistieke bokeh-effecten

Bokeh is een modewoord geworden in creatieve kringen. Het is het Japanse woord voor 'vervagen' en beschrijft de kwaliteit van onscherpe gebieden op foto's. Goede bokeh is een belangrijke factor bij de techniek om het belangrijkste aandachtspunt binnen een scène te isoleren door de omgeving te vervagen, zodat het bijzonder effectief is bij portretten en foto's van stillevens. Meer informatie vind je in de beginnersgids voor bokeh van Canon.

Prachtige bokeh vormt een centraal element van de opnamestijl van Rosie Lugg. Rosie is niet alleen een ervaren fotograaf, maar ook een enthousiaste TikTok-creator. Zij post handige instructievideo's waarin beginnende fotografen stap voor stap nieuwe tips en trucs te zien krijgen. Hier legt zij uit hoe bokeh op creatieve wijze kan worden toegepast, waardoor het van een wazigheidseffect in een waarlijk artistieke techniek verandert.

De mogelijkheid om de voorgrond- of achtergrondgebieden binnen een scène te doen vervagen, is van essentieel belang voor het bokeh-effect. Je hebt een geringe scherptediepte nodig, maar dat kan lastig zijn als je opnamen maakt met een smartphone. Je kunt eenvoudig bokeh produceren met een camera met een grote beeldsensor, zoals bij veel systeemcamera's van Canon, of door lenzen met een groot diafragma of zelfs telelenzen te gebruiken.

Elke Canon-camera kan foto's maken met goede bokeh en Rosie vertrouwt erop dat haar Canon EOS 200D (inmiddels opgevolgd door de Canon EOS 250D) dat heel goed kan, hoewel een full-frame camera zoals de Canon EOS RP of EOS R6 eveneens volstaat. Snelle prime-lenzen zijn ideaal en er zijn een aantal uitstekende opties beschikbaar, zoals de Canon EF 50mm F1.8 STM.

Tot de opties van het EOS R System behoren de Canon RF 50mm F1.8 STM, die een zeer natuurlijk perspectief biedt. Voor een grotere beeldhoek is de Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM een goede keuze, terwijl de Canon RF 85mm F2 MACRO IS STM bij uitstek geschikt is voor portretfotografie. De korte brandpuntsafstand van de telelens zorgt voor een comfortabele opnameafstand, zonder dat je te dicht bij je onderwerp komt, en biedt een flatteus, licht afgevlakt perspectief. Beide macrolenzen hebben een zeer korte minimale scherpstelafstand, wat ook helpt om een zeer geringe scherptediepte te verkrijgen.

Het uiterlijk van bokeh wordt ook beïnvloed door het aantal diafragmalamellen in je lens. Over het algemeen geldt: hoe meer hoe beter voor aantrekkelijke cirkelvormige bokeh. De Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM en de Canon RF 85mm F2 MACRO IS STM hebben negen diafragmalamellen, terwijl de Canon RF 50mm F1.8 STM er zeven heeft.

"Ik vind het prachtig om mijn foto's een beetje magie te geven met aangepaste bokeh-elementen", vervolgt Rosie. "Ze zijn daarnaast ook eenvoudig te maken. Pak een vel papier of kaart en leg het op een tafel. Plaats vervolgens de lens op de tafel, met de voorkant naar beneden, en teken een omtrek. Snij vervolgens de omtrek uit, waarbij je lipjes laat staan die je over het uiteinde van de lens heen kunt vouwen. Je kunt deze gebruiken om de sjabloon met een elastiekje op zijn plaats te houden."

"Ik heb twee verschillende uitsneden gebruikt voor dit project", zegt Rosie. "Voor de foto van de dampende mok met hartjes (hieronder) heb ik een hartvormige uitsnede gemaakt en voor mijn zelfportret heb ik een ster gekozen." Hartvormige bokeh kan foto's van je bruiloft of voor Valentijnsdag een romantische uitstraling geven, terwijl sterren een leuke aanvulling kunnen zijn op verjaardagsfoto's of seizoensfeesten.

"Mogelijk vergt het een beetje uitproberen om de juiste grootte van de uitsnede te bepalen voor het beste effect, afhankelijk van de camera en de lens die je gebruikt, maar uiteindelijk is het de moeite waard", voegt Rosie eraan toe. "Voor lenzen met een kortere brandpuntsafstand, zoals de Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, kun je het beste kleinere uitsneden proberen."

"Als je bokeh-vormen in je afbeelding wilt aanbrengen, heb je wat licht nodig. Elk onscherp licht neemt de vorm van je uitsnede aan, dus een lichtsnoer op de achtergrond is ideaal. Hang de lampjes in een rij of groepeer ze - wat het beste werkt voor de foto die je wilt maken. Voor het verlichten van het hoofdobject op de voorgrond heb je één helderder licht nodig. Maak je geen zorgen als je geen fotolamp hebt. Een tafellamp of kamerverlichting is prima, of je kunt zelfs daglicht gebruiken dat door een raam naar binnen valt."

Rosie voegt ook graag een vleugje kleur toe. "Een van mijn favoriete trucs is om een oude cd te gebruiken om het hoofdlicht te reflecteren, zodat het onderwerp verschillende kleuren vertoont. Je kunt de positie en de hoek van de cd wijzigen om het effect aan te passen."

"Gebruik het grootste diafragma van je lens om de achtergrondvervaging te maximaliseren", zegt Rosie. "Ik maak meestal opnamen in de handmatige modus (M). Kies eerst het laagste f-getal en selecteer vervolgens een sluitertijd die kort genoeg is om bewegingsonscherpte te voorkomen. Je kunt je camera het beste op een statief zetten en een sluitertijd van ten minste 1/125 seconden gebruiken voor portretten, maar langere sluitertijden zijn prima voor foto's zonder beweging. Bekijk een voorbeeld van de foto in de elektronische zoeker (EVF) of op het scherm aan de achterzijde van een systeemcamera, of op het scherm aan de achterzijde van een DLSR in de modus Live View, en verhoog je ISO-instelling als het beeld te donker lijkt. Ik probeer zelf niet hoger te gaan dan ISO400 met mijn Canon EOS 200D om foto's er zo gedetailleerd en ruisvrij mogelijk te laten uitzien, maar met nieuwere Canon EOS R System-systeemcamera's kun je een veel hogere waarde kiezen."

"Voor zelfportretten had ik het variangle scherm kunnen gebruiken dat in veel Canon-camera's wordt gebruikt, maar ik werk liever met de Canon Camera Connect-app op mijn telefoon", zegt Rosie. "Die maakt alles een stuk makkelijker. Je kunt de foto in realtime op je telefoon bekijken en op het scherm tikken om het punt te selecteren waarop je automatisch wilt scherpstellen. Voor portretten is dat meestal het oog dat zich het dichtst bij de camera bevindt. Het is ook handig om de zelfontspannervertraging van twee seconden te gebruiken. Zo heb je genoeg tijd om de telefoon neer te zetten en een houding aan te nemen voordat de foto daadwerkelijk wordt gemaakt."

Zodra je de basisprincipes onder de knie hebt, kun je dezelfde technieken gebruiken om je portretten van vrienden en familie een opvallende look te geven. Rosie zegt dat het loont om te experimenteren met je opstelling. "Je kunt het uiterlijk van foto's drastisch veranderen door de positie van het onderwerp en de camera iets aan te passen of door vanuit verschillende hoeken opnamen te maken. Het wijzigen van de afstand tussen het voorgrondobject en het lichtsnoer op de achtergrond kan een nog grotere impact hebben. Ik vind het geweldig om extra rekwisieten en verlichting in verschillende kleuren toe te voegen om de sfeer te bepalen. Laat je fantasie de vrije loop."

Geïnspireerd door deze creatieve technieken? Bekijk de tips van Rosie voor het gebruik van bokeh-vormen en het creëren van prachtige lichteffecten op TikTok en voeg vervolgens leuke effecten toe aan je eigen foto's. Deel de resultaten met de hashtag #FreeYourStory en tag @canonemea.


Geschreven door Matthew Richards