A view from underwater of encircling trees, with the scene reflected in a mass of bubbles.

Herfstfotografie

De charme van de herfst vastleggen vanuit een fris perspectief

De natuur geeft in de herfst een show weg die de andere seizoenen veruit overtreft. De regelmatige buien maken de kleurtonen dieper en zachte wind zorgt voor een ritmische flow. Mist en nevel vormen een achtergrond van wit en grijs die afsteekt tegen de kleuruitspattingen van de veranderende herfstbladeren.

"De herfst is het seizoen dat de zintuigen het meest weet te prikkelen. Het laat je nadenken over het leven", zegt de Nederlandse natuur- en landschapsfotograaf Theo Bosboom. "Maar hoewel het een charmant seizoen is, is het erg moeilijk om iets origineels te maken." In zijn serie ‘Autumn Leaves’ zocht Theo naar een nieuwe manier om het beste van het seizoen te laten zien.

Theo levert als fotograaf regelmatig bijdragen aan de tijdschriften National Geographic en BBC Wildlife en heeft tweemaal de award voor ‘European Wildlife Photographer of the Year’ gewonnen. Na elk jaar weer teruggekeerd te zijn naar de Hoëgne-vallei in België, had hij het gevoel wel zo'n beetje alles te hebben vastgelegd wat de bossen te bieden hadden.

"Deze foto vertegenwoordigt voor mij het einde van de herfst, omdat er nog maar een paar bladeren aan de bijna kale takken hangen tegen een mistige achtergrond. Het heeft een zeer stille en bewegingloze energie, en laat me denken aan Japanse schilderijen - eenvoudig, grafisch en sterk in contrast," zegt Theo.

"Het is er in de herfst heel schilderachtig en er hangt een magische sfeer, maar na een paar jaar realiseerde ik me dat ik het bos inmiddels vanuit elke hoek had gefotografeerd", zegt hij. "Ik vroeg me af: 'Is dat alles?' Precies op dat moment vielen er wat bladeren in een beek en zag ik hoe ze door het water werden meegenomen, met de kleine watervallen werden meegesleurd en achter takken en rotsen bleven hangen. Op dat moment kwam ik op het idee om bladeren van onder water te fotograferen op de manier waarop bijvoorbeeld een vis de herfst ervaart."

Hoewel het idee voor ‘The Journey of the Autumn Leaves’ misschien eenvoudig leek, zou het uitvoeren ervan verre van eenvoudig worden. "Op dat moment was fotografie nog steeds slechts een hobby van me," legt hij uit, maar hij kreeg de beschikking over een waterdichte Canon WP-DC28-behuizing voor zijn compacte Canon PowerShot G10. Met rubberen laarzen en een wetsuit ging hij de koude stroom in, hield de camera in zijn waterdichte behuizing onder water en richtte de camera op de hemel.

"Ik kon niet echt zien wat ik aan het doen was, maar elke keer dat er een blad langs kwam, drukte ik op de knop en hoopte ik op een goed resultaat," vervolgt hij. "Het merendeel van de foto's was erg slecht en ik heb talloze onopzettelijke selfies gemaakt, maar één mooie foto sprong eruit [zie hieronder]. Ik realiseerde me toen dat dit weleens een project zou kunnen worden. Toen besloot ik te investeren in de onderwaterbehuizing voor mijn Canon EOS 5D Mark III [nu opgevolgd door de Canon EOS 5D Mark IV]."

The overarching trees are pictured from under the water, with a lone leaf floating on the surface.
"Ik denk dat dit een frisse kijk op de herfst laat zien - het beeld van het landschap van onderwater bekeken en het blad in het niemandsland ertussenin", zegt Theo.het beeld van het landschap van onderwater bekeken en het blad "Deze foto betekent iets speciaals voor me omdat hij uit die eerste herfstsessie afkomstig is. Het was déze foto die me uiteindelijk heeft aangezet om door te gaan met het project."

Tijdens de herfsten die volgden, werd Theo van amateur snel een professional en in 2013 gaf hij uiteindelijk zijn baan als advocaat op. Hij ontwikkelde zijn technieken voor onderwateropnamen, waarbij hij waar mogelijk natuurlijk licht wilde gebruiken. Dit betekende dat, in tegenstelling tot de gangbare landschapsfotografietraditie, de beste opnametijd halverwege de dag was.

"Met de zon op zijn hoogtepunt, kregen de rivieren de maximale hoeveelheid licht, dus ik was zelden afhankelijk van een flitser, tenzij het water erg troebel was of ik een interessante hoek wilde belichten," zegt hij. "Ik moest de ISO verhogen om sterke foto's te maken in de rivier, omdat ik extra licht onder water nodig had. Gelukkig heeft het verhogen van de ISO op de Canon EOS 5D Mark III geen invloed gehad op de kwaliteit."

Gerelateerde artikelen
Shooting the seasons

LANDSCHAPSFOTOGRAFIE

De seizoenen fotograferen

Benadruk de unieke sfeer van elk seizoen met deze tips van Benjamin Hegyi.

discover the beauty in the detail

MACROFOTOGRAFIE

Macrofotografie: ontdek de schoonheid in details

Wildlifefotograaf Ian Wade deelt zijn beste tips voor macrofotografie.

A river flowing through a landscape of mossy rocks, rising steeply on both sides.

TIPS EN TECHNIEKEN

Leren om de belichting correct te gebruiken

Ontdek hoe je de hoeveelheid licht in je foto's kunt aanpassen om je foto's een nieuwe uitstraling te geven.

"Ik vond het fascinerend om luchtbellen van onder water te fotograferen omdat ze prachtige reflecties van het landschap erboven laten zien. De beste locaties om luchtbellen te vinden, zijn bij watervallen of snelstromend water."

Omdat hij zijn composities bij het vastleggen niet kon zien, vertrouwde Theo op uitproberen. Maar hij wist wel dat er bepaalde dingen waren waarmee hij zijn kansen op goede foto's kon vergroten. "Ik maak graag opnamen in de Diafragmaprioriteit-modus, omdat ik erop kan vertrouwen dat de camera de juiste sluitertijd voor mij gebruikt. Zo kan ik spelen met de scherptediepte, die belangrijk is bij landschapsfotografie en wanneer je veel details wilt vastleggen", aldus Theo.

"Onder water had ik geen grote scherptediepte nodig, dus ik kon het diafragma wijd openhouden en meer licht binnen laten komen. De automatische scherpstelling van de camera was echt betrouwbaar en was voor mijn foto's een absolute must. Ik heb geleerd dat ik zo dicht mogelijk bij het onderwerp moest komen, vooral als het water niet helder was. Ik heb ook geleerd dat een groothoeklens de beste resultaten oplevert."

"Dit is mijn favoriet uit de collectie. Ik heb de camera op de bodem van de beek vastgehouden. Zo kon ik deze langer stabiliseren en een lange sluitertijd van een derde van een seconde gebruiken, zodat de bladeren nog scherp waren maar het water erboven beweging liet zien. Ik denk dat dit goed aansluit bij het idee dat ik van de herfst heb: de beweging van dingen, de levenscyclus," legt Theo uit.

Als je nog twijfelt of je het water in wilt gaan zoals Theo, zijn er ook boven water genoeg mogelijkheden om prachtige herfstfoto's te maken. "Mensen zijn vaak op zoek naar de epische landschappen en ze wachten de hele tijd op het 'juiste' licht. Ik concentreer me liever op details, die net zo interessant, of misschien nog wel interessanter zijn", zegt hij. Gevallen bladeren, eikeltjes, felgekleurde bessen en paddenstoelen zijn allemaal ideale herfstonderwerpen die minder afhankelijk zijn van geweldig licht of mooi weer. "Kijk gewoon naar de grond en je zult al snel veel interessante dingen ontdekken - met details zijn je opties eindeloos."

Het woord 'details' kan ideeën over macrofotografie oproepen - en veel compactcamera's hebben zeer goede macrofuncties - maar Theo bedoelt dat je je alleen maar op een bepaald aspect van de scène voor je richt, in plaats van op het geheel. "Ik gebruik mijn Canon EF 70-200mm f/2.8L USM-lens graag om ergens op scherp te stellen, zoals een bepaald gedeelte van een boom, en ik zoom in en uit om te bepalen wat voor mij werkt", zegt hij. "Je kunt precies hetzelfde doen met een compactcamera - gewoon werken met wat je hebt."

"Dit is een van mijn eerste foto's – het vertelt het verhaal van deze bergbeek", zegt Theo. "Het is een zeer klassiek, tijdloos landschap boven water, maar het markeert het omslagpunt waarop ik dacht niet meer verder te kunnen met deze manier van fotograferen van deze rivier in het bos. Het was het punt waarop ik me afvroeg: 'Wat is de volgende stap?'. Ik houd van het grijze, mistige ochtendlicht. De compositie maakt gebruik van gevallen bladeren, terwijl de beweging in het water, samen met de varens, beuken- en berkenbomen, het geheel in balans brengt."

Omdat Theo nou niet bepaald een mooiweerfotograaf is, lijkt dat ‘werken met wat je hebt’ ook voor het weer te gelden. Hij beweert dat slecht weer niet bestaat in de natuurfotografie, alleen slechte kleding (of gebrek aan camerabescherming - niet alle camera's zijn even weerbestendig, dus het kan verstandig zijn te investeren in een geschikte regenhoes of lenskap). Hij zegt: "Het is een goed idee om de weersverwachting te bekijken en vooruit te plannen, maar elk type weer biedt weer andere mogelijkheden - je hoeft alleen maar creatief te zijn. Na de regen zijn de kleuren intenser. Winderig weer kan lange sluitertijden verstoren wanneer je scherpe opnamen wilt maken van bladeren of andere bewegende onderwerpen. Maar je kunt het ook omdraaien, en impressionistische beelden maken van de natuur of dingen in beweging. Mistige omstandigheden zorgen voor een geweldige sfeer. En dan zijn er ook die heerlijke ochtenden wanneer je mist en dauw hebt, en flikkerend zonlicht. Ik ben te ongeduldig om te wachten op het 'juiste' licht, dus als het licht zich ergens niet voor leent, ga ik naar iets anders en fotografeer ik dat."

"Deze foto van een kleine beuk in prachtige herfstkleuren is van boven het water genomen, maar ik heb hiervoor dezelfde techniek gebruikt als voor sommige onderwaterfoto's: een op de lucht gerichte groothoeklens. Ik ben speciaal onder de boom gekropen om dit perspectief te krijgen," aldus Theo. "Ik vind het prachtig hoe die ene boom sterk afsteekt tegen het mistige, kale bos, omdat de omliggende bomen geen bladeren meer hebben."

Hoezeer Theo ook fan is van de herfst, hij is van mening dat je ook tijdens de overgangsperioden volop je creativiteit kunt gebruiken. "Fotografeer dingen als zomerbloemen aan het einde van hun levenscyclus terwijl ze nog boven de gevallen bladeren uitsteken, of houd het weerbericht in de gaten voor de eerste sneeuwval. Wanneer sneeuw blijft liggen tussen de aanwezige herfstkleuren, vormt het beeld een krachtige mix van de seizoenen", zegt hij.

"Deze opname is heel typerend voor mijn fotografie omdat ik altijd op zoek ben naar interessante patronen, details en ritmes", aldus Theo. "Ik vind het mooi hoe de bladeren verspreid zijn, met dat kleine beetje schuim. Ik heb de foto gemaakt aan de waterkant van de rivier, bij een ondiep gedeelte waar het water niet zo snel stroomde. Het is gewoon een mooie verzameling van verschillende soorten bladeren in verschillende kleuren en fasen."

Het ‘Autumn Leaves’-project van Theo is breed gepubliceerd. Voor een van de beelden ontving hij zelfs een tweede prijs in de categorie ‘Creative Visions’ tijdens de wedstrijd ‘Wildlife Photographer of the Year 2013’. Maar met evenveel fotografen die op sociale platforms om aandacht vragen als er bladeren op de bosgrond liggen, is volgens Theo het vinden van een nieuw perspectief dé manier om op te vallen. "Je kunt naar verafgelegen plaatsen reizen en prachtige foto's maken, maar de meeste redacteurs zullen er geen aandacht aan besteden, tenzij ze er op de een of andere manier uitspringen", zegt hij. "Vraag jezelf af: 'Wat kan ik toevoegen aan wat er al is?'"

Geschreven door Natalie Denton

Gerelateerde producten

Gerelateerde artikelen

Get Inspired is je belangrijkste bron van nuttige fotografietips, koopgidsen en interessante interviews - alles wat je nodig hebt om de beste camera of de beste printer te vinden, en breng je volgende creatieve idee tot leven.

Terug naar alle verhalen