De 7 beste tips voor fotograferen bij weinig licht

Zonsopgang en scherming leveren betoverende momenten op. Zodra het donker wordt, komen festivals tot leven, ontstaat er in steden een andere sfeer en kunnen fotografen zich helemaal uitleven. Bij weinig licht details vastleggen, is echter geen gemakkelijke taak, helemaal niet als je de camera op je smartphone gebruikt.

Bij weinig licht krijg je met de creatieve modi van een systeemcamera of een geavanceerde compactcamera alsnog de scherpe, gedetailleerde beelden die je anders was misgelopen. Hier volgen enkele tips voor het maken van prachtige foto's bij weinig licht.

Als je een camera met handmatige instellingen hebt, kun je het diafragma bepalen met de modus Diafragmavoorkeuze (Av). De diafragma-instelling geeft aan hoeveel licht je camera binnenlaat. Bij weinig licht moet je zoveel mogelijk licht binnenlaten om een goede belichting te krijgen en de details in de scène vast te leggen. Gebruik hiervoor een groot diafragma (laag f-getal). Als je opname nog steeds onderbelicht (te donker) is, kun je ook meer licht binnenlaten door met een langere sluitertijd de belichting te verlengen, maar er is dan wel kans op vervaging. Zie het gedeelte hieronder over het scherp houden van je foto's.

De diafragma-instelling is echter niet alleen van invloed op de belichting. Een groot diafragma zorgt ook voor een geringe scherptediepte, dat wil zeggen dat bij een laag f-getal slechts een smal segment van de scène scherp wordt vastgelegd. Dit kan ideaal zijn als je vóór zonsopgang portretten maakt en een mooi vervaagde achtergrond wilt, maar als je bijvoorbeeld de speciale nuances van een stadsgezicht in de schemering wilt vastleggen, levert een kleiner diafragma (hoger f-getal) een grotere scherptediepte op, zodat er meer van de scène scherp is. Voor een goede belichting moet je dan proberen een langere sluitertijd te gebruiken.

Sommige lenzen hebben natuurlijk een groter of 'lichtsterker' diafragma dan andere lenzen. De Canon RF 24mm F1.8 MACRO IS STM en de RF 16mm F2.8 STM zijn uitstekende compacte EOS R-systeemcamera's voor groothoekopnamen van nachtelijke stadsgezichten en andere scènes met weinig licht. De Canon RF 50mm F1.8 STM biedt een perspectief dat meer overeenkomt met een standaardperspectief (vergelijkbaar met het menselijk oog) en is daarom ideaal voor spontane straatfotografie in de avond, terwijl de RF 28-70mm F2.8 IS STM veelzijdigheid biedt als standaardzoomlens voor verschillende situaties met weinig licht.

Heb je een groot diafragma gebruikt en ben je niet echt tevreden met de helderheid van je foto's, probeer dan eens een hogere ISO-waarde. Dit verhoogt de gevoeligheid van de sensor voor licht en is handig als je 's nachts opnamen maakt zonder flitser. Hoe hoger het ISO-getal, hoe hoger de gevoeligheid. Systeemcamera's en geavanceerde compactcamera's van Canon zijn voorzien van grote sensoren, waardoor ze bij een hoge ISO-waarde betere foto's opleveren dan camera's met kleine sensoren, zoals smartphonecamera's.

De full-frame CMOS-sensoren in Canon-systeemcamera's zoals de EOS R8 en EOS R6 Mark II zorgen voor een uitzonderlijk hoge ISO-kwaliteit met weinig of geen waarneembare beeldruis of korreligheid. De sensoren in de APS-C-camera's van Canon, waaronder de EOS R7, EOS R10 en EOS R50, zijn iets kleiner, maar leveren nog steeds een gedetailleerde beeldkwaliteit met weinig ruis, zelfs bij zeer hoge ISO-instellingen, waardoor de camera's ideaal zijn voor opnamen vanuit de hand in het donker.

Als je bij weinig licht vanuit de hand opnamen maakt, kunnen de resultaten onscherp zijn. Dit gebeurt meestal als je een langere sluitertijd hebt gebruikt om meer licht binnen te laten. Dit is een ander voordeel van een groter diafragma: hoe meer licht de lens binnenkomt, hoe korter de sluitertijd die je kunt gebruiken. Dit is belangrijk omdat kortere sluitertijden beweging bevriezen - en hoe sneller de beweging die je wilt vastleggen, hoe korter de sluitertijd moet zijn om bewegingsonscherpte te voorkomen. Bij goed licht kunnen onderwerpen die niet veel bewegen over het algemeen worden vastgelegd met een sluitertijd van ongeveer 1/50 sec. Voor bewegende onderwerpen moet deze iets korter zijn, ongeveer 1/250 sec, en bij snellere actie kun je een sluitertijd van 1/1000 sec of hoger gebruiken. Bij weinig licht zijn kortere sluitertijden nodig.

Met de Nachtscène-modus van camera's zoals de EOS R50 kun je bij weinig licht en 's nachts meerdere foto's vanuit de hand maken en deze combineren voor heldere en scherpe foto's.

Naast de beweging van het onderwerp moet je rekening houden met camerabewegingen. Hoe langer de brandpuntsafstand, hoe moeilijker het is om beweging van de camera te voorkomen wanneer je vanuit de hand fotografeert. Een algemene vuistregel is om te beginnen met een diafragma-instelling die omgekeerd evenredig is aan de brandpuntsafstand. Gebruik dus bij een 50mm-lens minimaal 1/50 sec; gebruik bij een 600mm-lens 1/600 sec, enzovoort. Met een lens met optische beeldstabilisatie (IS) kun je langere sluitertijden gebruiken en toch dezelfde scherpte bereiken.

Sommige Canon EOS R-systeemcamera's, waaronder de EOS R7 en de EOS R6 Mark II, hebben een IBIS-systeem (In-Body Image Stabilization) dat in combinatie met IS-lenzen werkt voor ultrascherpe lange sluitertijden terwijl je vanuit de hand fotografeert. Je kunt ook je omgeving gebruiken om camerabewegingen te verminderen: leun tegen een muur of zet je camera op een stevige ondergrond. Gebruik een statief, als je er een hebt. Dit geeft je maximale flexibiliteit.

De automatische witbalansinstelling van Canon-camera's levert consistent correcte resultaten op bij fotograferen bij daglicht en blijft ook bij weinig licht goed presteren. Je kunt echter ook juist flair aan je foto's toevoegen door andere, vooraf ingestelde witbalansinstellingen te gebruiken om voor een specifieke sfeer te zorgen.

Voor opnamen bij stadslicht in de schemering bijvoorbeeld, zorgt de witbalansinstelling Kunstlicht ervoor dat kunstmatig verlichte gebieden een neutralere kleurtemperatuur krijgen, en wordt het diepe blauw van de lucht versterkt. Als je de warmte van kunstlicht wilt benadrukken, kun je ook overschakelen naar de witbalansinstelling Daglicht.

Alle Canon EOS R-systeemcamera's kunnen opnamen maken in de RAW-bestandsindeling. Als je deze indeling selecteert, kun je de witbalansinstelling wijzigen of verfijnen wanneer je je foto's nabewerkt met de RAW-verwerkingssoftware van je voorkeur, zoals het krachtige, gratis Digital Photo Professional van Canon.

Je kunt nachtopnamen extra dynamiek geven door lichtsporen te maken, bijvoorbeeld van de achterlichten van rijdende voertuigen of kermisattracties met neonverlichting. Je hebt een lange sluitertijd nodig als je de beweging van het licht door je foto wilt krijgen. Dit betekent sluitertijden van een paar seconden of langer met de camera op een statief of een stevige ondergrond. Experimenteer met verschillende sluitertijden. Gebruik de zelfontspanner van de camera of de functie voor opnamen op afstand, zodat je de camera niet beweegt wanneer je de ontspanknop indrukt. Alle Canon EOS R-systeemcamera's zijn voorzien van Wi-Fi, zodat je instellingen kunt wijzigen en de sluiter kunt activeren vanaf je smartphone met de Canon Camera Connect-app.

Met de Burst-modus maak je als het ware een reeks van foto's. Binnen een fractie van een seconde heb je meerdere foto's gemaakt. Dat is heel handig als je een bewegend onderwerp of een heel kortstondig actiemoment wilt vastleggen. Als jouw camera van deze modus is voorzien, moet je 'm echt eens uitproberen. Je maakt dan waarschijnlijk sneller die haast ongrijpbare, prachtige opname bij weinig licht!

Canon EOS R6 Mark II

Een perfecte full-frame systeemcamera voor fotograferen bij weinig licht

• Zeer effectieve in-body beeldstabilisatie (IBIS)
• Toonaangevend autofocussysteem dat werkt in bijna volledige duisternis
• Indrukwekkende beeldkwaliteit bij hoge ISO-instellingen

Canon EOS R8

Een krachtige, budgetvriendelijke systeemcamera met full-frame sensor

• Full-frame beeldsensor voor verbluffende kwaliteit bij weinig licht
• Geavanceerde automatische scherpstelling bij weinig licht

Canon EOS R50

Een lichtgewicht systeemcamera die perfect is voor opkomende contentcreators

• Compacte systeemcamera met indrukwekkende mogelijkheden bij weinig licht
• APS-C-sensor met hoog ISO-bereik, perfect voor beginnende fotografen en vloggers

Canon EOS R10

Een veelzijdige APS-C-systeemcamera

• Biedt creatieve controle met een compact ontwerp voor straatfotografie bij weinig licht
• Uitstekende beeldkwaliteit met geavanceerde automatische scherpstelling

Canon PowerShot SX740 HS LITE EDITION

Compact en gestroomlijnd, maar krachtig

• Met ongelooflijke 40x optische zoom en indrukwekkende 4K-videoresolutie
• Kleine, maar hoogwaardige 20,3 Megapixel CMOS-sensor
• DIGIC 8-beeldprocessor voor het vastleggen van high-definition foto's
• Een schat aan nachtopnamemodi, waaronder Nachtopnamen uit hand

Canon PowerShot V10

Compacte vlogcamera met functies voor situaties met weinig licht

• Ontworpen voor vloggers, met een ingebouwde standaard voor stabiliteit in schemerige omgevingen
• Legt heldere, stabiele beelden vast bij weinig licht

Geschreven door Matthew Richards en John Marshall